اهمیت تقویت سیستم ایمنی کودکان نسبت به بزرگسالان بیشتر است، چرا که نقص ایمنی در کودکان که می‌تواند تحت تاثیر سابقه خانوادگی نیز ایجاد شود، برابر است با ابتلا به هشت بار یا بیشتر عفونت گوش و دو بار یا بیشتر عفونت سینوس و دو بار یا بیشتر عفونت ریوی در سال، آبسه‌های مختلف در بدن و پاسخ ندادن مناسب به درمان آنتی‌بیوتیکی.
همه ما از اهمیت تقویت سیستم ایمنی بدن برای حفظ سلامتی و مقابله با عوامل آسیب‌رسان و بیماری‌زا شنیده‌ایم، اما دقیقا نمی‌دانیم که سیستم ایمنی در بدن چه نقشی را ایفا می‌کند و چرا پزشکان، بر تقویت این سیستم، بخصوص از دوران کودکی تاکید دارند؟
در واقع نقش سیستم ایمنی شناسایی مواد، پروتئین‌ها و سلول‌های زنده بیگانه‌ای است که به بدن وارد می‌شوند، یعنی این مواد و سلول‌ها توسط این سیستم برداشته می‌شوند.
وقتی بدن ما در معرض عفونت‌های شدید، برداشتن طحال، ابتلا به انواع بدخیمی‌ها، دریافت داروهای تضعیف‌کننده سیستم ایمنی مانند کورتون، انجام جراحی‌های بزرگ و سوء‌تغذیه قرار می‌گیرد، دچار ضعف شدید سیستم دفاعی بدن می‌شود.
اما دکتر فریبا شیروانی، فوق تخصص بیماری‌های عفونی اطفال بر اهمیت تقویت سیستم ایمنی کودکان نسبت به بزرگسالان تاکید بیشتری می‌کند، چرا که نقص ایمنی در کودکان که می‌تواند تحت تاثیر سابقه خانوادگی نیز ایجاد شود، برابر است با ابتلا به هشت بار یا بیشتر عفونت گوش و دو بار یا بیشتر عفونت سینوس و دو بار یا بیشتر عفونت ریوی در سال، آبسه‌های مختلف در بدن و پاسخ ندادن مناسب به درمان آنتی‌بیوتیکی.
همچنین توده عضلانی و بافت چربی ممکن است در این کودکان کاهش یافته باشد، گره‌های لنفاوی و لوزه‌هایشان کوچک بوده یا اصلا وجود نداشته باشد. اگزمای پوستی نیز در برخی از انواع نقص ایمنی وجود دارد.
نقص ایمنی کودکان؛ هدیه موروثی
به گفته متخصصان اطفال، غیر از کودکان نارس که دچار نقص سیستم ایمنی هستند، برخی از کودکان نیز ممکن است با نقص ایمنی به دنیا بیایند و اگرچه نادر است، اما نسبت به نوع بیماری‌شان ممکن است، علائم متفاوتی را بروز دهند؛ به‌عنوان مثال در صورت نقص شدید سیستم ایمنی نوزاد مبتلا به عفونت، واکسیناسیون با ب.ث.ژ انجام می‌شود، ولی در بزرگسالان نقش سیستم ایمنی اکتسابی است و از طرف دیگر، پیری نیز می‌تواند باعث تضعیف سیستم ایمنی شود.
همچنین ابتلا به بیماری ایدز در بزرگسالی باعث نقص در سیستم ایمنی می‌شود و اگر کودکی از مادر مبتلا به ایدز متولد شود، نیز دارای نقص ایمنی مادرزادی خواهد بود.
از ویتامین‌ها کمک بگیرید
متخصصان برای کمک به تقویت سیستم ایمنی افراد، از روش‌های مختلفی مانند تزریق سلول‌های مغز استخوان یا تجویز داروهای خاص کمک می‌گیرند، اما به گفته دکتر شیروانی افراد مبتلا به نقص سیستم ایمنی بسته به نوع بیماری‌شان یک سری واکسن‌ها را نباید دریافت کنند، اما مصرف یک سری واکسن‌ها برایشان لازم است، ولی به‌طور کلی واکسن‌های زنده در بیشتر موارد منع مصرف دارند.
مصرف 3/0 تا 8/0 میلی‌گرم از ویتامین‌ها بخصوص ویتامین B6 ، روی، ید و ویتامین C به‌طور روزانه برای کودکان زیر 18 ماه توصیه می‌شود.
ویتامین C نیز نه‌تنها در کودکان، بلکه در همه افراد با تاثیر بر سیستم ایمنی، آن را تقویت می‌کند و مانع ابتلای فرد به انواع عفونت‌ها و بیماری‌هایی نظیر سرماخوردگی، آنژین و برونشیت می‌شود، اما مصرف 50 تا 110 میلی‌گرم ویتامین C در روز برای کودکان زیر 18 ماه توصیه می‌شود.
آنتی‌اکسیدان‌ها؛ سدی دفاعی در برابر آلودگی و بیماری‌ها
کمبود آهن و منیزیم می‌تواند باعث خستگی و بی‌حالی در کودک شود و وقتی کودکی خسته است، سیستم ایمنی او ضعیف می‌شود و در مواجهه با هر میکروبی، از پا درمی‌آید.
متخصصان اطفال توصیه می‌کنند که والدین باید از مواد و ترکیبات آنتی‌اکسیدانی یعنی مجموعه‌ای از ویتامین‌های C، E، بتاکاروتن، سلنیوم و روی کمک بگیرند و توانایی بدن فرزندانشان را برای مقابله با ویروس‌ها و باکتری‌ها افزایش دهند و مانع ضعف سیستم ایمنی هنگام آلودگی هوا، مواجهه با اشعه ماورای بنفش خورشید و... شوند.
همچنین از مصرف تخم‌مرغ، کره و سایر مواد لبنی که حاوی ویتامین A است و نیز روغن‌های گیاهی، جوانه گندم، و سبزی‌های برگ سبز که غنی از ویتامین E است، در کنار ماهی و میوه‌های دریایی، جگر، گوشت قرمز و میوه‌های خشک مثل بادام و گردو که
منبع تبیان