بهتری راهکارها برای مهار دیو خشم در کودکان
پاسخ آتنا جهانگیری، روان شناس بالینی:
آکاایران: آموزش تربیت کودکانی که عصبی هستند و پرخاشگری می کنند
عصبانیت در زندگى همه ی آدم ها چه کوچک و چه بزرگ جزئى ثابت است و همه ی ما در جایى از زندگى دچار خشم مى شویم؛ اما مهم این است که هنگام خشم بتوانیم رفتار و کلام مهارت ها به کودک است، یعنی اینکه به او بیاموزیم باشیم. مهم ترین وظیفه ی والدین هم آموختن این خود را کنترل کنیم و رفتارى خشونت آمیز نداشته هنگام عصبانیت مجاز به چه کارهایى است. البته تمام تمام شده و آرامش بر فضاى گفت وگو حاکم باشد. وقتى باید به زمانى موکول شود که هرگونه بحث و مشاجره اى آنچه مى خواهیم درباره کنترل عصبانیت به او بیاموزیم، که مى خواهید با فرزندتان صحبت کنید، بعد ازاینکه شرایط محیطى را در نظر گرفتید، شرایط کودک را هم در نظر بگیرید. وقتى که او مشغول بازى است یا زمانى که غرق و محو کشیدن یک نقاشى است، او را صدا نزنید، نخواهد داشت و دوست دارد این بحث زودتر تمام شود زیرا او در این حالت هیچ تمرکزى روى حرف هاى شما تا او به کار ناتمامش برسد. صدایش کنید و از او بپرسید که دوست دارد در این زمان خاص با شما حرف بزند یا نه و اگر پاسخش مثبت بود، بحث را شروع کنید.
سؤالات خود را کلى بیان کنید؛ مثلاً بپرسید «به نظر بپرسید که «به نظر تو آن ها موقع عصبانیت چه کار تو آدم ها عصبانى مى شوند؟» اگر پاسخ مثبت داد، می کنند؟» احتمالاً فرزندتان به شما می گوید: «ممکن است داد بزنند، قهر کنند، چیزى را پرت می کنند و...» حالا وقت مناسبی است که با این سؤالات به کودک کمک کنید تا علائم عصبانیت را بشناسد و متوجه شود زمانى که خودش این علائم را دارد، یعنى عصبانى است. اکنون زمان آن است که رفتار درست در حین عصبانیت را به او بیاموزیم. اولین چیزى که کودک باید بداند، بایدها و نباید هاى رفتاری حین عصبانى شدن است و اینکه چه عکس العملی را باید موقع خشم نشان دهد. وقتی کودک در پاسخ به سؤال شما می گوید که آدم های عصبانی چه کارهایى می کنند، شما می توانید رفتارهای دیگر را به این فهرست اضافه کنید و بعد از پایان حرف هایتان به او بگویید که تمام این رفتارها غلط بعد از کمى مکث، خواسته یا حرف خود را بیان کرد. است و باید در چنین مواردى آرام بود، سکوت کرد و فراموش نکنید که بیشتر واکنش بچه ها در زمانى که زنند، مثل خشمگین مى شوند، دقیقاً منطبق بر رفتار والدین است. مثلاً آن ها همانند پدرشان داد مى برادر بزرگ ترشان به در و دیوار مى کوبند و اگر مورد تنبیه بدنى واقع شده باشند، عروسک هایشان را تنبیه مى کنند.
زمانى که ما بتوانیم رفتار خود را کنترل کنیم، توانیم زمانى مى توانیم کودکانى داشته باشیم که کنترلی منطقی روی رفتارهایشان دارند، بنابراین ما مى که در اوج عصبانیت هستیم، کودکانمان را تربیت کنیم. این اتفاق زمانی می افتد که ما در حالت خشم، سکوت کنیم، نفسى بلند بکشیم و خود را آرام کنیم. در نتیجه ی چنین رفتارهایی کودک بدون هیچ جلسه ی است. شاید با وجود همه ی این ملاحظات بازهم شاهد توجیهى مى آموزد که هنگام خشم چه رفتارى صحیح باشیم که کودک خشمگینمان رفتارهاى گذشته اش را تکرار مى کند. در این حالت به جاى هر برخورد تند یا تنبیهى، از مقابلش برخیزید و کنارش قرار بگیرید و با صدایى بسیار آرام با او حرف بزنید. به این ترتیب کودک مى بیند که کسى در برابرش نیست که با او ستیزه کند و درعین حال براى شنیدن صداى آرام شما مجبور است که از دادوبیداد کردن و پرت کردن اسباب و وسایل دست بردارد و دقت کند که شما چه مى گویید. از او بپرسید که چرا عصبانى شده و راهکارهایى را که مى توانست به جاى عصبانیت براى بیان حرف و خواسته اش به کار گیرد، برایش توضیح دهید. او با دیدن آرامش شما ناخودآگاه خلع سلاح شده و به سکوت و آرامش مى رسد.
منبع : 