یکى از لذت بخش ترین کارها براى هر مادرى، حمام کردن فرزند کوچکش است. با این حال تا زمانیکه کودک بسیار کوچک است و بند نافش هنوز نیفتاده، نگرانیهایى براى مادران تازه کار دارد. دانستن نکات و ملاحظات حمام کردن نوزاد، به شما کمک میکند که هم خودتان و هم نوزادتان از این کار، با تمام وجود لذت ببرید. تا زمانى که بند ناف بچه میفتد، باید کودک خود را به جاى حمام، اصطلاحا ابرشویى کنیم. غالباً ظرف یکى دو هفته بعد از تولد، بند ناف میفتد. بعد از آن باید حمام کردن در وان مخصوص انجام شود. حمام دادن نوزاد غالباً یک یا دوبار در هفته انجام میشود. با ای نحال ممکن است برخى مادران بخواهند اینکار را بیشتر انجام بدهند و بیشتر از لمس سرانگشتان و پوست ابریشمینوزاد خود لذت ببرند.
در چه سنی باید نوزاد را به حمام ببریم
بعد از افتادن بند ناف وقتی که بند ناف کودک خشک میشود و میافتد و منطقه مربوطه بهبود پیدا میکند، میتوانید کودک را در درون وام حمام کنید. وقتی یک نوزاد بسیار کوچک است بهتر است از سینک ظرفشویی یا از یک وان حمام کوچک به جای وان حما مهای بزرگ استفاده کنید. اگر چه برخی از والدین نوزادان خود را هر روز میشویند، اما تا زمانیکه چهار دست و پا راه میرود و بدنش اصطلاحا حجم پیدا میکند، حمام کردن بیش از سه بار در هفته در سال اول خیلی ضروری نیست.
حمام کردن زیاد کودک میتواند به خشک شدن پوست بیانجامد. برای برخی از نوزادان، آب گرم بسیار تسکین کننده است. اگر کودک شما نیز چنین است اجازه بدهید در آب گرم بماند. اما برخی از کودکان در تمام طول مدت حمام فریاد میزنند و گریه میکنند. در این حالت باید مدام کودک را درون آب برده و بیرون بیاورید. حمام کردن نوزادان نباید خیلی زمان ببرد؛ پنج دقیقه زمان برای پاکیزه کردن کودک کاملا کافی است. وقتی نوزاد خود را حمام میکنید شاید در بار اول، کمیوحشتزده شوید. روی دست نگهداشتن و حرکت دادن یک موجود کوچک و خیس که مدام لیز میخورد نیازمند تمرین و اعتماد به نفس است. پس آرامش خود را حفظ کنید و سعی کنید کنترل خوبی روی نوزاد خود داشته باشید.
فهرستی از مهمترین لوازم مورد نیاز عبارتند از:
یک یا دو حوله حمام پنب های یک یا دو حوله مخصوص کلا هدار یک صابون نرم یا یک صابون مایع یا یک شامپوی مخصوص یا محصولی که بهصورت مضاعف کف کند. تو پهای پنب های الکل مالشی یک مخزن پلاستیکی پر از آب گرم یک پارچ یا سطل پلاستیکی لوسیون بچه یک کرم یا پماد؛ خصوصا اگر بچه شما عادت به تخلیه خود بهصورت مستمر دارد. یک پوشک تمیز یک مجموعه تمیز از لبا سها یک یا دو عدد پتو که یکی برای پوشاندن وی در هنگام حمام استفاده میشود و دیگری برای پس از حمام یعنی موقع خشک کردن.
مراحل حمام کردن نوزاد نخست باید یک سطح صاف پیدا کنید. این سطح میتواند در حمام یا گوشه آشپزخانه یا کف یک اتاق گرم باشد. زمانی را انتخاب کنید که کودک شما کاملا استراحت کرده است. هیچ وقت در حالت شکم سیر یا گرسنه او را حمام نکنید. سپس گامهای زیر را برای حمام کردن نوزاد بردارید: جمعکردن لوازم ضروری: سعی کنید همه آن چیزی را که نیاز دارید قبل از اینکه کار را آغاز میکنید دم دست قرار دهید. در غیر اینصورت، مجبور میشوید در حالتیکه فرزند شما برهنه است و ممکن است سرما بخورد دنبال چیزهای مختلف بگردید.
مشخص کردن مکان حمام
نرم یک یا دو حوله را روی یکدیگر قرار دهید، همه چیز را دم دست بگذارید.
آماده کردن نوزاد
نوزاد را روی یکی از حولهها قرار داده و همه لبا سها بهغیر از لباس اولیه زیر پوش او را از تن بیرون کنید. اول باید بالاتنه نوزاد را بشویید.
تمرکز کردن روی صورت نوزاد
قسمتی از لیف شستوشو یا تو پهای پنب های را در آب گرم فرو برده و کار شستوشو را از یک چشم و از گوشه های آن به سمت بیرون شروع کنید. استفاده از گوشههای مختلف لیف شستوشو یا توپ شستوشو برای پاکیزه کردن چشم دیگر به شما کمک خواهد کرد. لیف شستوشو را کاملاً خیس کرده و سپس دهان کودک را بشویید؛ خصوصا مناطق اطراف دهان و زیر گونه که بیشتر در اثر شیرخوردن کثیف میشوند. سپس درون و پشت گو شهای او را پاک کنید. هیچ وقت از گوش پا ککنها برای پاک کردن گوش کودک خود استفاده نکنید. حال میتوانید از مقدار بسیار کمیصابون روی صورت کودک استفاده کنید.
شستوشوی بدن
در حال یکه حوله هنوز روی پایین تنه کودک قرار دارد و پایین بدن او را پوشانده است، لیف شستوشو را در آب گرم فرو برده و گردن و قسمتهای اطراف آن را بشویید. اکثرا در هنگام شستوشوی کودک به صابون نیاز نخواهید داشت. چرا که کودکان خیلی کثیف نمیشوند. سپس به قسمت سینه و اطراف ناحیه ناف میرسید. میتوانید همه نقاط متورم شده اطراف ناف را به آرامیلیف بکشید. سپس بازوها و بین انگشتانش را تمیز کنید، حوله را بردارید و قسمت بالایی بدن کودک را بپوشانید. سپس پاها و سرانگشتانش را بشویید. حتماً سعی کنید نقاطی که دور از دسترس هستند و چین و چرو کهای پوست را به خوبی بگیرید.
پاک کردن نقطهای که کودک پوشک میشود
اگر کودک شما ختنه نشده، نباید پوست جلویی آلت او را بکشید. فقط سعی کنید کل آلت را تمیز کنید. اگر ختنه شده باشد نیز همین کار را انجام دهید و توصی ههای پزشک خود را در این زمینه به کار ببرید. اگر یک دختر دارید قسمتهای تاخوردگی آلت تناسل یاش را تمیز کنید. در این قسمت از شستوشو، حتماً از مقدار کمیصابون استفاده کنید.
شامپو کردن موها
اگر کودک شما مو در آورده، کار شامپو کردن موها را انجام بدهید، اگر نه میتوانید از همان لیف برای تمیز کردن بالای سرش استفاده کنید. با استفاده از آب و مقدار کمیشامپو، جمجمه کودک را تمیز بشویید. سپس پشت سر کودک را در یک دست بگیرید و بدنش را روی بازو قرار دهید. سپس پارچ آب را پر کنید و بهآرامیاز روی سرش بریزید.
خشک کردن کودک
حوله دیگری را بردارید و برای خشک کردن کودک خود استفاده کنید.
لوسیون کردن نوزاد
اگر پوست کودک شما خشک یا مستعد اگزماست از یک لوسیون ضد آلرژی استفاده کرده و آن را بهنرمیروی پوست او بمالید. قبل از مالیدن لوسیون آن را بین کف دستان خود گرم کنید.
پوشک کردن و لباس پوشاندن
حال که کار شستشوی نوزاد را انجام داد هاید او را روی یک پوشک تمیز قرار داده و لبا سهای تمیزش را بپوشانید. اگر نیازمند کمینوازش بعد از حمام است او را در یک پتو بپیچید و با او بازی کنید.
نکات ضروروی که مادران باید رعایت کنند :
هیچ وقت کودک را از نظر خارج نکنید؛ حتى براى یک دقیقه.
اگر صداى زنگ در یا تلفن به صدا در آمد و شما احساس کردید حتماً باید به آن جواب بدهید او را کاملاً از آب خارج کرده و در درون یک حوله قرار دهید و نوزاد را با خود ببرید.
هیچ وقت نوزاد را وقتى آب در حال آمدن از شیر است در درون وان رها نکنید؛ چراکه ممکن است عمق آب زیاد شود یا زیاده از حد داغ شود.
دماى آب را روى 48 درجه سانتیگراد قرار دهید. در دماى 60 درجه سانتیگراد ممکن است کودک در اثر داغى آب دچار زخمهاى پوستى در کمتر از یک دقیقه شود.
هیچ وقت کودک خود را از معرض توجه بیرون نکنید. دو بار گفتن این نکته شاید تعج بآور باشد اما باید بدانید بچه میتواند حتى در کمتر از سه سانتیمتر عمق آب غرق شود و این مسئله در کمتر از 60 ثانیه اتفاق مى افتد.
منبع : 