کودک - کودکان استثنایی - برخورد مناسب با لکنت زبان کودک
بدتر از اینها دستورهایی است که با صدای بلند خطاب به کودکی که با لکنت حرف می زند استفاده می شود ، مثل : بس کن ! که با فریاد زدن بر سر کودک معصوم همراه با نگاه تند و تنبیه گرانه است . این روشها عموماً بر اساس یک یا چند برداشت ناصحیح از ماهیت لکنت زبان به کار می رود . مثلاً این اعتقاد که لکنت عادت بدی است که به وجود آمده و اگر کودک واقعاً سعی کند ، می تواند آن را متوقف نماید و یا این که ممکن است بعضی بر این باور باشند که کودک عمداً به صورت غیرعادی و تحریک کننده صحبت می کند...
بهبودی از لکنت زبان
اضطراب و فشار عاطفی – روانی همواره لکنت زبان کودک را تشدید می کند . به همین دلیل هدف بسیاری از توصیه های درمانی در لکنت زبان کودکان ، این است که حتی المقدور اضطراب و فشارهای عاطفی و روانی کودک را کاهش دهید . موفقیت شما در انجام این کار مهم در این است که بتوانید منشاء و منبع اضطراب و فشار روانی کودک را باز شناخته ، متوجه آن باشید . بررسی های مختلف نشان می دهد که در اکثر موارد ، زمانی که اضطراب و فشار روانی کاهش می یابد و یا از بین می رود، مشکل بسیاری از کودکانی که لکنت دارند ، خود به خود برطرف می شود . در این مورد تقریباً می توان ادعا نمود که به ازای هر فردی که امروز لکنت دارد ، سه نفر دیگر وجود دارند که آنها نیز در مرحله ای از مراحل رشد خود تجاربی از لکنت زبان داشته اند .
البته دلایلی که افراد مبتلا به لکنت و یا والدین ایشان درباره از بین رفتن خود به خودی لکنت آنها ارائه می دهند ، فوق العاده متنوع است و معمولاً نمی تواند برای ما چندان سودمند باشد . آیا این بدان معناست که آنها زمینه لکنت زبان را در خود رشد داده بودند ؟ هرگونه پاسخی به این سؤال بستگی به آن خواهد داشت که شما علت لکنت زبان را چه چیزی بدانید. اگر شما فکر می کنید که لکنت زبان به دلیل عدم رشد کافی عضلات گویایی و نظام عصبی است ، بدیهی است در این صورت (که احتمال آن بسیار اندک است ) کودکان می توانند با زمینه های مساعد لکنت زبان رشد یابند . اما واکنش های هیجانی در ارتباط با اختلالات گویایی ، امری است کاملاً اکتسابی و ارتباط چندانی با زمینه های رشد ندارد . کودکی که این چنین رفتارها و واکنش های هیجانی را یاد گرفته است می بایست به گونه ای بیاموزد که رفتار خودش را تغییر دهد . بسیاری از محققان و صاحب نظران بر این عقیده اند که لکنت زبان در نتیجه رفتارها و واکنش های یاد گرفته شده ایجاد می گردد و می تواند یادزدایی شود .
لکنت زبان همانند آونگ در نوسان است
همان گونه که پیش از این مطرح شد ، تنوع و شدت لکنت زبان نسبت به موقعیت ها و شرایط گوناگون نوسان دارد و دائماً در تغییر است . بعضی وقتها کودک بدون کوچکترین مشکلی صحبت می کند. در بیشتر اوقاتی که کودک با خود صحبت می کند ، یا با حیوانات اهلی مثل جوجه ، کبوتر ، گربه ، خرگوش ، گوسفند و .... حرف می زند و یا هنگامی که آواز می خواند ، صحبت او کاملاٌ روان و عادی است . باید توجه داشت که ممکن است لکنت زبان کودک برای مدت نسبتاً طولانی از بین برود و مجدداً خیلی جدی ظاهر شود . این حالت معمولاً وقتی اتفاق می افتد که اضطراب و فشار روانی کودک افزایش می یابد. البته همیشه تشخیص دقیق منبع و یا منشاء اضطراب کودک به سادگی مقدور نیست .
توصیه های نامطلوب ، اما ظاهراً خوب
ما به خوبی واقف هستیم که بسیاری از روشهای کهنه و قدیمی در برخورد با لکنت زبان مطلقاً مفید واقع نمی گردند. در حقیقت ، به کار بستن این قبیل روشهای سنتی ممکن است موجب تشدید مشکل گویایی فرد بشود . مثلاً به کودک گفته می شود : آهسته صحبت کن ، نفس عمیق بکش یا استراحت کن . این توصیه های ظاهراً دوستانه و دلسوزانه ، غالباً هیچ فایده ای به حال کودک ندارد . ممکن است بعضی اوقات توصیه ای که به کودک می شود ، مثل : دوباره بگو ، باعث شود که کودک همان کلمه یا جمله را با روانی ادا کند، اما این روش نیز مشکل اساسی کودک را برطرف نمی کند .
منبع:تبیان
ویرایش و تلخیص:آکاایران