افتادگی رحم چیست؟ علایم | دلایل و درمان افتادگی رحم

bxs1

bxs2

رحم شما به طور طبیعی سر جای خود همراه با عضلات، بافت‌ها و رباط‌های گوناگون در لگن قرار دارد. به دلیل زایمان یا وضع حمل سخت و یا دلایلی دیگر، عضلات نگهدارنده رحم ضعیف می‌شوند، همچنین با افزایش سن و از دست رفتن طبیعی هورمون استروژن، رحم می‌تواند به داخل کانال واژن فرو رود و عارضه‌ای به نام افتادگی رحم ایجاد کند. 

bxs3

• درجۀ اول: دهانۀ رحم به داخل واژن خم یا کشیده می‌شود ( طول واژن کم می شود )

• درجۀ دوم: دهانۀ رحم به دیوارۀ واژن می‌چسبد

• درجۀ سوم: دهانۀ رحم به خارج از واژن کشیده می‌شود

 

• درجۀ چهارم: کل رحم خارج از واژن است. این حالت پروسیدنتیا  Uterus Procidentia نیز نامیده می‌شود که به دلیل ضعیف شدن تمام عضلات محافظ ایجاد می‌شود.

bxs4

عوارض دیگری معمولاً با افتادگی رحم در ارتباط است، این عوارض ممکن است عضلاتی که رحم را سر جای خود نگه می‌دارد را ضعیف کند:

bxs5

فتق (بادکردن) قسمت جلو در بالای دیوارۀ واژن را می‌گویند که قسمتی از مثانه داخل واژن فتق پیدا می‌کند. این امر منجر به تکرر ادرار، اضطرار ادرار، حبس ادرار یا بی‌اختیاری ادرار (ریختن ادرار) شود.

 

bxs6

فتق قسمت پشت در بالای دیوارۀ واژن را گویند که رودۀ کوچک داخل واژن فتق پیدا می‌کند و متورم می‌شود. ایستادن منجر به حس کشیده شدن و کمر درد می شود که با دراز کشیدن تسکین پیدا می کند.

bxs7

فتق قسمت پشت در پایین دیوارۀ واژن را گویند که مقعد داخل واژن فتق پیدا می‌کند و متورم می‌شود. در این حالت، اجابت مزاج تا آنجا سخت می‌شود که ممکن است به داخل واژن فشار آورید تا روده تخلیه شود.

bxs8

شرایط زیر می‌تواند منجر به افتادگی رحم شود:

• بارداری/چندقلوزایی با زایمان پیچیده یا طبیعی از طریق واژن

• ضعف عضلات لگن با افزایش سن

• ضعیف شدن یا از دست رفتن حجم بافت بعد از یائسگی و از دست رفتن استروژن طبیعی

• شرایطی که منجر به افزایش فشار در شکم شود؛ مانند سرفۀ مزمن (با برونشیت و آسم)، تنقیه (با یبوست)، تومورهای لگن (نادر است)، یا تجمع مایع در شکم

• افزایش وزن یا چاقی با کشیدگی بیش از اندازه در عضلات لگن

• جراحی بزرگ در ناحیۀ لگن که منجر به از دست رفتن محافظت بیشتر می‌شود

bxs9

• وزنه‌برداری سنگین

• قفقازی بودن

bxs10

علائم افتادگی رحم عبارت‌اند از:

• احساس پر بودن یا فشار در لگن (ممکن است حس کنید که روی یک توپ کوچک نشسته‌اید)

• درد در پایین کمر

• احساس کنید چیزی از واژن شما در حال بیرون آمدن است

• درد هنگام مقاربت جنسی

• مشکل در ادرار یا حرکت روده‌ها

• مشکل در راه رفتن

bxs11

اگر هر یک از علائم زیر را تجربه کردید، پزشک رامطلع کنید:

• ممکن است حس کنید که دهانۀ رحم به ورودی مجرای واژن نزدیک شده است ( طول واژن کم شده است ) یا در مجرای واژن احساس فشار کنید و حس کنید چیزی از واژن شما در حال بیرون زدن است.

• ممکن است مدام از چکه کردن ادرار یا فوریت برای اجابت مزاج (فوریت برای مدفوع کردن) احساس ناراحتی کنید.

• ممکن است مدام درد در قسمت تحتانی کمر یا مشکل در هنگام پیاده‌روی، ادرار کردن یا اجابت مزاج داشته باشید. 

اگر هر کدام از علائم زیر را تجربه کردید، فوراً به دنبال درمان باشید:

• حبس یا سختی ادرار یا مدفوع

• افتادگی کامل رحم (رحم شما از واژن بیرون می‌آید)

bxs12

پزشک شما می‌تواند افتادگی رحم را با سابقۀ پزشکی و معاینۀ بدنی لگن تشخیص دهد.

• پزشک ممکن است شما را در حالت ایستاده و دراز کشیده معاینه کند و از شما بخواهد که سرفه کنید یا زور بزنید تا فشار شکم بیشتر شود.

• برخی شرایط مانند انسداد حالب به دلیل افتادگی کامل، ممکن است به پیِلوگرام وریدی (IVP) یا سونوگرافی کلیه نیاز داشته باشد. محلولی رنگی درون رگ تزریق می‌شود و یک سری اشعۀ ایکس برای مشاهدۀ پیشرفت آن در مثانه گرفته می‌شود. 

• اولتراسوند ممکن است برای رد احتمال مشکلات دیگر به کار رود. در این آزمایش، میله‌ای وارد شکم یا واژن می‌شود تا تصاویری با امواج صوتی ایجاد کند. 

bxs13

درمان به این بستگی دارد که چقدر ساختار محافظ اطراف رحم ضعیف شده است.

bxs14

شما می‌توانید عضلات لگن را با تمرینات کگل تقویت کنید. شما این کارها را با سفت کردن عضلات لگن انجام می‌دهید؛ به نحوی که انگار در حال متوقف کردن ادرار خود هستید. این تمرین دیافراگم لگن را قوی می‌کند و محافظت بیشتری ایجاد می‌کند. از راهنمایی‌های پزشک استفاده کنید تا بهترین راه‌ها برای حفظ و تمرین عضلات داشته باشید.

اگر می خواهید بیشتر بدانید : ورزش کگل | آموزش ورزش کگل برای تقویت ماهیچه های لگنی

bxs15

کرم استروژن (هورمون) یا تخمک‌های شیاف یا حلقه‌هایی که در واژن گذاشته می‌شود به بازیابی قوا و حیات بافت‌های واژن کمک می‌کند. اما استروژن فقط برای زنانی که در دوران پس از یائسگی هستند تجویز می‌شود.

bxs16

بر حسب سن و اینکه دلتان بخواهد باردار شوید، جراحی می‌تواند رحم را ترمیم یا آن را بردارد. وقتی تشخیص داده شد و در موارد شدید، رحم شما با هیسترکتومی برداشته می‌شود. هنگام جراحی، جراح می‌تواند افتادگی دیوارۀ واژن، مجرای ادرار، مثانه یا مقعد را اصلاح کند. جراحی می‌تواند توسط جراحی باز شکمی، از طریق واژن یا برش‌های کوچک در شکم یا واژن با ابزار خاص انجام شود.

bxs17

 

 

اگر جراحی نمی‌خواهید یا فرد مناسبی برای این کار نیستید، ممکن است بخواهید از دستگاه محافظ در واژن خود استفاده کنید که به آن پساری می‌گویند. پساری ابزاری پزشکی است که در داخل واژن کار گذاشته می شود و ضمن محافظت از ساختارهای داخل واژن و لگن، رحم را از افتادگی حفظ می‌کند. می‌توانید از این دستگاه به صورت دائمی یا موقتی استفاده کنید.

این دستگاه‌ها در شکل‌ها و اندازه‌های مختلف است و باید با اندازۀ واژن و رحم شما متناسب باشد. اگر افتادگی شما شدید است ممکن است پساری مفید واقع نشود. علاوه بر این، پساری‌ها ممکن است داخل واژن را تحریک کنند و منجر به بوی بد شوند.

bxs18

پیگیری به این بستگی دارد که عارضۀ شما چطور درمان می‌شود.

• اگر جراحی داشتید، باید طبق توصیۀ جراح پیگیری کنید.

• اگر در واژن خود پساری دارید باید تمیز شود و توسط پزشک برای مشاهدۀ وضعیت صحیح قرار گرفتن بررسی شود و آن را در فواصل زمانی معین در جای خود قرار دهد. مگر اینکه به شما آموزش داده شود که چطور آن را بردارید و خودتان در منزل تمیز کنید.

• اگر به شما گفته شده است که تمرینات کگل را انجام دهید، شما باید به طور مرتب پیگیری کنید تا پزشک بتواند روند تقویت عضلات را بررسی کند. 

اگر می خواهید بیشتر بدانید : با ورزش کگل و ماهیچه های لگنی بیشتر آشنا شوید

bxs19

• وزن خود را کم کنید

• با خوردن رژیمی که غنی از فیبر است، از یبوست پیشگیری کنید

• تمرینات کگل را برای تقویت عضلات لگن انجام دهید

• از برداشتن چیزهای سنگین یا زور زدن خودداری کنید.

bxs20

پساری می‌تواند به طور موقت یا دائمی مفید باشد؛ البته اگر هر چند وقت یک بار بررسی و تمیز شود. جراحی می‌تواند رحم افتاده را محافظت کند یا آن را بردارد.

bxs21 bxs22 bxs23 bxs24 bxs23 bxs26 bxs23 bxs28 bxs23 bxs30 bxs23 bxs32 bxs23 bxs34 bxs23 bxs36 bxs23 bxs38 bxs23

تهیه و ترجمه: گروه سلامت سیمرغ