اپیدورال یا زایمان بدون درد | مزایا و خطرها آن چیست؟

با وجودی که بسیاری از خانم ها درخواست اپیدورال (داروهای مسکن درد) دارند تا زایمان راحت تری دارا باشند، خیلی ها زایمان طبیعی را انتخاب می کنند. در واقع ترس از عوارض زایمان با داروها و اپیدورال روبه افزایش است. در ادامه با مهم ترین موارد در زایمان اپیدورال و زایمان طبیعی آشنا می شوید و به این ترتیب راحت تر می توانید با پزشک و همسرتان در این مورد صحبت کرده و بهترین روش را برای خود و فرزندتان انتخاب کنید.

مزایا و خطرات زایمان طبیعی

 

داروی بی حسی عصب های حامل پیام درد از رحم و سرویکس تا مغز را غیر فعال می کند. بیشتر بیمارستان ها از دوز پائین اپیدورال که شامل ترکیبی از داروهای مسکن، به خصوص بی حسی موضعی، بو پی واکائین یا لوو بوپی واکائین، و فنتانیل است استفاده می کنند. اپیدورال با دوز پائین اجازه می دهد که بیمار هنوز هم پاهای خود را قدری احساس کند.

چه زمانی اپیدورال انجام می شود؟

اپیدورال باعث کاهش درد در نقطه ای خاص می شود که در مورد زایمان، این کاهش درد در پایین تنه بدن اتفاق می افتد. معمولا خانم ها ترجیح می دهند این روش را انتخاب کنند.

گاهی هم ممکن است پیچیدگی های پیش بینی نشده ای که موقع زایمان پیش می آیند، باعث استفاده از دارو و اپیدورال شود که در برخی موارد هم همین مشکلات به سزارین می انجامند.

بنا به گزارش انجمن ماماها متخصصان بیماری های زنان و زایمان، معمولا بین ۱۰ تا ۲۰ دقیقه زمان می برد تا اپیدورال اثر کند و از طریق لوله ای در ستون فقرات انجام می شود.

فواید زایمان اپیدورال چیست؟

- معمولاً اپیدورال، تسکینِ درد عالی، مناسب و سریعی را فراهم می آورد.

- چنانچه زایمان شما طولانی شود، اپیدورال به شما اجازه استراحت می دهد. و به بعضی از مادران کمک کند تا تجربه بهتری از زایمان داشته باشند.

- زمانی که راههای ديگر کاهش درد کمک رسان نیستند، اپیدورال میتواند به شما در کاهش درد کمک کند.

- برعکس بعضی از داروهای مسکن، موقع استفاده اپیدورال، هشیار خواهید بود. یعنی هنوز متوجه انقباضات خودتان می شوید، ولی دردی حس نمی کنید.

- چنانچه دچار افزایش فشار خون هستید، استفاده از اپیدورال تأثير جانبی مفیدی برای شما دارد و سبب کاهش فشار خون می شود.

- مجوز تزریق اضافی از طرف مامایی با تجربه صادر می شود. هنگامی که لوله اپیدورال در محل خود قرار می گیرد، برای تزریق اضافی وقتی هدر نمی شود.

همه چه باید درباره مزایا و خطرات زایمان طبیعی بدانید

خوبی اپیدورال این است که …

بزرگترین مزیت اپیدورال، زایمان فاقد درد است. با اینکه مادر ممکن است همچنان انقباضاتی را احساس کند اما درد به طور قابل ملاحظه ای کم می شود. در طول زایمان واژینال، شما همچنان از روند زایمان آگاه هستید و می توانید حرکت کنید.

اپیدورال در زایمان سزارین هم مورد استفاده قرار می گیرد تا درد ناشی از جراحی خارج کردن نوزاد از رحم را کاهش دهد. البته بسیاری از موارد سزارین هم تحت بیهوشی عمومی مادر انجام می شود و مادر در طول عمل هوشیار نخواهد بود.

به گزارش سازمان سلامت ملی آمریکا، از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۸، تعداد موارد سزارین حدود ۷۲ درصد افزایش داشته است و همین موضوع می تواند دلیل شهرت دیرپای اپیدورال باشد؛ با اینکه بعضی ها روش سزارین را انتخاب می کنند، اما در بیشتر موارد، سزارین در شرایطی استفاده می شود که زایمان به صورت طبیعی پیشرفتی ندارد.

البته در کشور خودمان، درحال حاضر تولد ۶۰ درصد از نوزادان ایرانی به شیوه سزارین است و این درحالی است که براساس آمار موجود فقط ۱۵ تا ۲۰ درصد نوزادان در کشورهای دیگر به روش سزارین به دنیا می آیند!

خطرات اپیدورال

روش اپیدورال هم می تواند عوارض جانبی خاص خودش را داشته باشد که از آن میان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
•کمر درد
•سردرد
•خونریزی مزمن (از محل تزریق)
•تب
•سختی تنفس
•افت فشار خون، که می تواند ضربان قلب نوزاد را کاهش دهد

نکته مهمی که نباید فراموش کنید این است که با وجود چنین خطراتی، این عوارض به ندرت مشاهده شده اند.

اینکه مادران در طول اپیدورال نمی توانند تمام جزئیات زایمان را احساس کنند، ممکن است منجر به بروز مشکل دیگری، مثل افزایش ریسک پارگی در طول زایمان واژینال شود.

موارد منع مصرف شیوه های بی حسی نخاعی: اپیدورال در زایمان

- وجود اختلال های خونریزی دھنده (مثل هموفیلی) یا استفاده از داروھای ضد انعقاد خون

- وجود عفونت در محل ورود سوزن اپیدورال

- كم بودن میزان پلاكت خون

- عدم تمایل خانم باردار

- بالا بودن فشار مغز و احتمال خطر خونریزی

- افت فشارخون مادر

- وجود ناهنجاری در ستون مهره ای

- افردی که بیماری ام اس دارند

- افردی که کمردرد شناخته شده و دیسک کمر اثبات شده با ام آر آی (MRI) داشته باشند

زایمان به روش اپیدورال چه تاثیری میتواند بر نوزاد داشته باشد؟

در صورت کاهش فشار خون، میتواند بر انتقال اکسیژن به نوزاد تأثير بگذارد. قبل از انجام اپیدورال، یک کانول وریدی بدست بیمار متصل می شود. در صورت کاهش فشار خون، میتوان از طریق این کانول دارو و مسکن را به شخص تزریق نمود. محلول های اپیدورال حاوی فنتانیل و داروهای مشابه است که به جنین هم می رسد. در دوزهای بالا (یعنی بیش از 100 میکروگرم) این دارو میتواند بر تنفس نوزاد اثر بگذارد و او را خواب‌الود کند.

زایمان طبیعی چطور پیش می رود؟

اصطلاح «زایمان طبیعی» معمولا برای توصیف زایمان واژینال فاقد استفاده از دارو استفاده می شود. همچنین گاهی برای تفریق زایمان سزارین از طبیعی هم به کار می رود.

خوبی زایمان طبیعی این است که …

آمار زایمان طبیعی با توجه به نگرانی هایی که در مورد اپیدورال و تاثیرش بر پاسخ طبیعی بدن به زایمان وجود دارد، در آمریکا افزایش یافته است. اشلی شی، که مربی یوگاست و موسسه «Organic Birth» را راه اندازی کرده و به خانم ها کمک می کند در خانه خودشان زایمان کنند، می گوید: «خانم ها دوست دارند در اتاق زایمان فاقد دم و دستگاه باشند، دوست دارند برای زایمان در خانه باشند و فقط در مواقع ضروری به بیمارستان بروند، نمی خواهند مدام تحت نظارت باشند و بارها و بارها معاینه شوند و دوست دارند تماس فوری و بی وقفه پوستی با نوزاد تازه متولد شده شان دارا باشند و وقتی بند ناف از تپش و ارتعاش می ماند، آن را خودشان قطع کنند! اگر بین زایمان در یک استخر گرم و عمیق و زایمان روی یک تخت صاف که مدام اطرافیان تان شما را تشویق به «زور زدن» می کنند، می توانستید یکی را انتخاب کنید، روش منتخب شما کدام بود؟»

و البته بعضی از مادران آمریکایی هم زایمان طبیعی در بیمارستان را انتخاب می کنند؛ خوب است بدانید پس از گذشت ۲۰ سال، امسال میزان زایمان سزارین در کشورمان ۵/۵ درصد کاهش یافته و در حال حاضر نسبت ۵۰ به ۵۰ با زایمان طبیعی دارد.

خطرات زایمان طبیعی

مادرانی که زایمان طبیعی را انتخاب می کنند، تعداد کمی از خطرات جدی تهدیدشان می کند که معمولا اگر مادر مشکل پزشکی خاصی داشته باشد یا اتفاقی مانع از حرکت طبیعی نوزاد در کانال زایمان شود، احتمال بروز این خطرات افزایش می یابد.

برخی از نگرانی هایی که در مورد زایمان واژینال وجود دارد، عبارتند از:
•پارگی پرینه (محدوده میان منطقه تناسلی و مقعد)
•درد رو به افزایش
•هموروئید
•مشکلات مثانه
•بی اختیاری ادرار
•ترومای روانی

آمادگی برای زایمان طبیعی

موضوع بسیار مهمی است؛ در آمریکا که زایمان طبیعی در خانه مرسوم است، برخی مادران ترجیح می دهند قابله یا ماما دارا باشند یا پروسه زایمان طبیعی را در بیمارستان انجام دهند.

برخی خانم ها هم دوست دارند همسرشان در طول زایمان در کنارشان حضور داشته باشد که در حال حاضر بسیاری از بیمارستان های کشورمان هم چنین امکانی را در اختیار زائو قرار می دهند؛ این کار می تواند باعث امنیت خاطر مادر شده و مانع از بروز بهم ریختگی های روانی او شود.

از جمله روش های غیردارویی که می توانند به کاهش درد کمک کنند، می توان به این موارد اشاره کرد:
•ماساژ
•طب سوزنی
•گرفتن حمام گرم یا استفاده از کیسه آب گرم
•تغییر مکرر موقعیت برای خنثی کردن درد ناشی از تغییراتی که در لگن رخ می دهد