انرژی های دردسر ساز
به نظر روان شناسان، بازی در رشد روانی کودکان تاثیر به سزایی داشته و در
بازیهای دسته جمعی، نمود بیشتری دارد. بازی های کودکان نسبت به سن، جنس،
ذوق وشوق و امکانات مالی و فرهنگی هر کودک متفاوت است، لذا گاهی اوقات ممکن
است کودک به بازی خاصی علاقه داشته باشد ، ولی این بازی از نظر مالی در حد
توان خانواده نباشد . بنابراین نمی توان به صورت یکنواخت بازی های خاصی را
برای کودکان توصیه کرد .
بازی برای کودکان همانند کار کردن برای بزرگسالان است و همان گونه که کار کردن باعث رشد و تکوین بزرگسالان می شود، بازی نیز برای کودکان موجب یادگیری سازش با دیگران، داد و ستد، ادعا کردن، گرفتن حق خود و حتی خوردن حق دیگران می شود .
بازی و تخلیه هیجانی
همان گونه که خانواده ها توجه ویژه ای به دروس کودکان خود دارند، باید توجه خاصی به بازی آنها داشته باشند و حتی بعضی اوقات والدین نیز به بازی با کودکان بپردازند ، زیرا بازی کردن والدین با کودک برای آنها لطف خاصی دارد. اگر خانواده ها برای کودکان خود برنامه ریزی خاص دروس آموزشی نظیر زبان، کامپیوتر و... می کنند در کنار آن نیز باید برنامه هایی برای تحرک کودکان از قبیل کلاس های تفریحات ورزشی داشته باشند تا بدین ترتیب انرژی نهفته در کودکان به نحو شایسته و مطلوبی تخلیه شود.
کودکان باید از بازی کردن در ساعاتی که دیگران نیازمند آرامش هستند خودداری نمایند و تعداد ساعاتی که هر کودک به بازی کردن می پردازد با توجه به شرایط سنی و جنسی وی صورت می گیرد. اگر کودکان در هنگام بازی تخلیه نشوند ، انرژی نهفته در خود را در منزل به صورت آزار و اذیت خواهر و برادر کوچکتر نشان می دهند ، اما اگر انرژی کودک در محیط بازی تخلیه شود کودک شبها با آرامش به استراحت می پردازد.
مشارکت والدین در بازی
«ما میتوانیم از طریق تدارک زمینه مناسب برای بازی، به کودک، چیزی را بدهیم که او را قادر میسازد تا بالغ شود. با شجاعت و اعتماد به نفس با زندگی رو به رو شده و احساس کفایت را در خود برای مشارکت در نظم اجتماعی رشد دهد. بالاتر از همه این که با فراهم نمودن زمینه مطلوب و وسایل مورد علاقه کودک میتوانیم به او کمک کنیم تا از خود تصویری را که هماهنگ با انتظارات و مسؤولیتهای یک نظام اجتماعی آزاد باشد، بسازد. یکی از فرضیههای روانشناسی رشد این است که بازی، رشد هوشی کودکان را تسریع میکند. در تأیید این فرضیه مطالعاتی انجام شده است که نشان میدهد. کودکانی که اصلاً اسباببازی ندارند یا امکانات کمی برای بازی دارند، از نظر هوشی و شناختی، از همسالان خود عقبترند. بنابراین، بعضی از روانشناسان بر این باورند که یکی از دلایلی که کودکان طبقه کم درآمد، پس از ورود به مدرسه با مشکلات یادگیری رو به رو میشوند، این است که امکانات کمی برای بازی در اختیار داشتهاند و بازیهایشان نسبت به کودکان طبقه متوسط، محدودتر بوده است. اما باید در نظر داشت که تنها در دسترس بودن اسباب بازی نمیتواند به رشد شناختی کودکان کمک کند، بلکه مشارکت والدین در بازی کودک و روابط محبتآمیز آنان کارآمدی بازی را تا چند برابر افزایش میدهد.
آزاد گذاشتن کودک برای بازی و سرگرمی
اصل آزاد گذاشتن کودک برای بازی، هم در آموزههای تربیتی اسلام و هم در دیدگاههای روانشناسی در دوره کودکی پذیرفته شده است، ولی آزادی نباید به معنای بی بند و باری تلقی شود. دخالتهای بی جا و غیرمنطقی در دنیای رویایی و شیرین بازی کودک وهمچنین تحمیل نوعی بازی و اسباب بازی به کودک باعث میشود که او در فردایی نه چندان دور، خود را فردی بدون اعتماد به نفس، وابسته به دیگران، سرافکنده و ناکارآمد به شمار آورد. در مورد امام باقر (علیهالسلام) نیز آمده است که به فرزندش امام صادق اجازه میداد تا با کودکان تفریح و بازی کند.
امام صادق (علیهالسلام) در کودکی افزون بر شرکت در بازیهایی که با دویدن و جهیدن همراه بود به بازیهای فکری با دوستانش مشغول میشد. آزادی در بازی باعث رشد خلاقیت در کودک می شود . همچنین پدر و مادر وظیفه دارند در این آزادی های بازی گونه، تخیلات کودک را بپرورانند و با او همراه شوند . والدینی که این تخیلات را سرکوب می کنند و مدام کودک را به تفکرات منطقی دعوت می کنند خلاقیت را به صفر رسانده و باعث می شوند تا زمینه را برای تجربه نقش های مختلف اجتماعی در کودک کاهش دهند.
گردآوری شده از:خانواده مطهر، سایت حوزه
منبع : سایت تبیان