روش های پیشگیری و درمان از نفخ یا باد شکم در نوزاد

 علائم باد شکم در نوزادان (نفخ نوزادان) 

به خاطر داشته باشید که کودک شما نمی تواند به شما بگویید منشا ناراحتی و گریه هایش چیست در نتیجه شما به عنوان مادر باید علائم دل پیچه را بدانید تا بتوانید آن را تشخیص دهید.

علائم باد شکم در نوزادان شامل موارد زیر است:

• اگر شکم نوزادتان ورم  کرد، مظطرب نشوید. باد کردن شکم نوزاد به این معنی است که گاز در سیستم گوارش کودک جمع شده است.

• استفراغ (که اغلب ناشی از گاز زیاد معده است)

• باد گلو زدن که بیانگر بلع هوا هنگام شیر خوردن یا گریه کردن می باشد.

• باد شدید شکم که امری طبیعی است و حاکی از بالغ شدن دستگاه گوارش نوزاد دارد.

• اختلال در خواب

نوزادان در هنگام داشتن دلپیچه، دست هایشان را مشت می کنند. گریه هایی شبیه به جیغ دارند و پاهای خود را در شکم شان جمع می کنند. نفخ نوزادان در هنگام شب رایج تر است.

صحبت های یک پزشک متخصص کودکان در رابطه با شکم درد نوزادان

نوزادان تمام روز را مشغول خوردن و خوابیدن هستند. بشقاب های غذا برایشان مدام پر و خالی می شوند در نتیجه بی نهایت باد شکم در نوزاد ایجاد می شود. تکرر باد شکم عاملی برای نگرانی نیست.ممکن است نوزادان پرسر و صدا کاملا نرمال نیز باشند.

 

۷ روش درمان خانگی نفخ نوزادان ( ساده و فوری )

با انجام ۷ روش زیر می توانید در خانه ساده و فوری به درمان نفخ شکم نوزاد بپردازیم :

۱) ماساژ شکم برای درمان نفخ نوزاد

ماساژ شکم نوزادان به درمان نفخ نوزاد کمک می کند به ترتیب مراحل زیر را پیش بگیرید :

1. نوزاد را بخوابانید
2. پاهای نوزاد را به جلو و عقب مانند دوچرخه حرکت دهید
3. بعد از این حرکت گاهای شکم نوزاد به راحتی خارج می شود

۲) درمان نفخ نوزاد : بررسی وضعیت و تغییر وضعیت مادر هنگام شیردهی در صورت لزوم

بهترین حالت شیردهی زمانی است که سر نوزاد کمی بالا تر از شکمش باشد. در صورتی که نوزاد در زاویه بالاتراز شما قرار بگیرد ، ممکن است بلعیدن هوا را کاهش دهد. هنگام تغذیه کودک با بطری شیر ، مطمئن شوید که سر بطری یا شیشه شیر را طوری قرار دهید که هوا نداشته باشد و کامل با شیر پر شده باشد.

۳) تغییر وضعیت یا موقعیت نوزاد هنگام شیر خوردن

تغییر وضعیت نوزاد به خارج شدن باد معده زیاد نوزاد از شکم کمک کند. نشاندن کودک ، یا کمی حرکت دادن وی به خارج شدن گاز معده نوزاد کمک می کند.

۴) درمان نفخ نوزاد : تغییر شیشه شیر نوزاد

جهت جلوگیری از نفخ معده ، اگر سَری شیشه شیر سوراخ نازکتر استفاده نمایید. این کار کمک می کند که گاز تشکیل شده کاهش یابد و نوزاد شیر را یکباره قورت نمی دهد.

۵) آروغ گرفتن نوزاد بعد از شیر دادن

بهترین درمان نفخ نوزاد آروغ گرفتن نوزاد بعد از شیر دادن است. پس از شیردهی ، آروغ گرفتن نوزاد کمک میکند تا گازها خارج شوند. در صورتی که نوزاد واقعا دچار نفخ شده است ، بهتر است جهت از بین بردن نفخ معده ، شیر دادن را متوقف کرده و آروغ نوزاد را بگیرید.

۶) درمان نفخ نوزاد : قبل از گرسنگی به نوزاد شیر ندهید

قبل از اینکه نوزاد به دلیل گرسنگی شروع به گریه کند او را تغذیه کنید. اجرای این اصل مهم می تواند تا حد زیادی مانع از ایجاد نفخ زیاد نوزاد شود.

نکته :

نوزادان در صورت گرسنگی شدید هوا را می بلعند.

۷) حمام آب گرم برای درمان نفخ نوزاد

حمام آب گرم یک راه درمان نفخ نوزاد می باشد. استحمام نوزادان در آب گرم به درمان نفخ نوزاد کمک می کند.

 

نحوه خالی کردن باد در شکم نوزاد

در ابتدا نوزاد را در یک سطح صاف قرار دهید. به گونه ای که شکمش به سمت شما و رو به پایین قرار بگیرد. قسمت بالاتنه و شکمش را تا حدودی به هم نزدیک کنید. سپس مراحل زیر را به ترتیب طی کنید:

1. حرکت ساعت

در ذهن خود تصویر یک ساعت را بر روی شکم کودکتان تصور کنید. حال دست خود را بر ساعت هفت قرارداده و از سمت چپ به راست شروع به ماساژ دادن کنید. دست هایتان را یکی پس از دیگری قرار داده و به آرامی فشار دهید.این کار را تا جایی ادامه دهید که تصویر نیمه ماه را برشکمش بکشید.

 

2. پدال زدن

لبه پهن کف دستتان را در زاویه ی افقی روی شکم نوزاد قرار دهید. از زیر قفسه سینه شروع کرده و به آرامی دست ها را در طول هم و به دنبال هم بکشید.

 

3.  حرکت دوستت دارم (I Love U)

از طرف راست شکم نوزاد با لبه دستتان حرف " I" و "L" را بکشید. اکنون از طرف چپ شکم نوزاد شروع کرده و دست خود را از وسط شکم عبور دهید و به پایین و سمت راست بروید. در نهایت با کشیدن " U" برعکس، کار را خاتمه دهید.یعنی از گوشه سمت چپ و پایین شکم شروع کنید و به طرف بالا دستتان را حرکت دهید. در امتداد نیم تنه دور ناف بچرخید، و دست خود را به پائین سمت راست شکم ببرید.

 

4. رقصیدن

در پایان، انگشت اشاره و انگشت میانه خود را از سمت چپ و بالای ناف به آرامی حرکت دهید، دقیقا از وسط نیم تنه عبور دهید و به سمت راست ببرید.

 

علت باد شکم در نوزادان

علت اصلی ایجاد درد در ناحیه شکم نوزاد، این است که سیستم گوارش آنها برای کامل شدن به زمان نیاز دارد و پس از متولد شدن همچنان بالغ نیست.

دیگر دلایل باد شکم در نوزادان شامل موارد زیر است:

• مکیدن نادرست نوزاد 

• یبوست

• گریه ی بیش از حد نوزاد

• گرسنه بودن بیش از حد نوزاد و با ولع تغذیه کردن

• نوشیدن مقدار زیادی شیر

• حساسیت غذایی

• تغذیه با شیر خشک

چگونه از نفخ شکم نوزاد جلوگیری کنیم؟

فهرست غذاهای مصرفی

تغذیه ی مادری که نوزاد شیرخوار دارد بسیار مهم است زیرا همان غذاهایی که مادر می خورد در سینه اش به شیر تبدیل می شود. بنابراین خوردن بعضی از غذاها باد شکم را تشدید می کنند. بهتر است اگر نوزادتان دلپیچه دارد مروری بر فهرست غذاییتان داشته باشید.

 

آروغ زدن نوزاد

در هنگام شیر دهی ممکن است مقدار زیادی هوا وارد معده کودک شود. به عبارتی زمانی که نوزاد حریصانه شیر می خورد؛ هوا وارد معده او شده و تبدیل به آروغ یا باد شکم می شود. بهتر است برای جلوگیری از نفخ معده پس از شیر دهی، آروغ نوزاد را بگیرید.

برای این منظور پس از تغذیه، کودک را در حالت عمودی یا روی شانه نگه دارید و به آرامی پشت او بزنید. در صورتی که پس از تغذیه آروغ نزد به مدت 5 تا 10 دقیقه او را بخوابانید و دوباره تلاش کنید. 

 

تنظیم زاویه ی شیشه شیر

شما باید شیشه ی شیر را در وضعیتی نگه دارید که اجازه دهد مایع(شیر) به آرامی به سمت پایین جاری شود تا حباب‌های هوا به سمت بالا حرکت کنند. بهترین نحوه ی نگه داشتن نوزاد در هنگام شیر دهی، این است که نوزاد را در به گونه ای در آغوش بگیرید که سر او بالاتر از شکمش قرار بگیرد.

به عبارت دیگر نوزادانی که با شیشه شیر تغذیه می شوند مستعد فرو بردن مقدار زیادی هوا به داخل شکم خود هستند. بهترین راه این است که شیشه تا کمی خم کنید تا تمام پستانک پر شیر شود و هوای موجود در شیشه تخلیه شود.

 

بهترین قطره ها برای نفخ شکم نوزاد

1. گریپ واتر

گریپ واتر نوعی داروی ترکیبی از آب و گیاهان دارویی است. در ساخت این دارو کربنات سدیم وجود دارد که موجب از بین رفتن گاز و مشکلات شکمی نوزاد می شود.

 

2. قطره های نفخ

این قطره ها معمولا از سایمتیکول ساخته شده اند.مصرف این قطره ، خارج شدن باد از معده نوزاد را راحت تر می کند و منجر به کاهش ناراحتی او می شود.

بهتر است قبل از مصرف داروهای مذکور برای درمان دلپیچه کودک  با متخصص اطفال مشورت کنید.

 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورتی که مدت ناراحتی و پریشانی کودک زیاد شده و دچار اسهال مکرر می گردد، فورا به پزشک اطفال مراجعه کنید.