در تمام ماه‌های بارداری یعنی قبل از تولد کودکتان و در دوران جنینی شما می‌توانید مهارت‌هایی ساده یا بازی‌هایی انجام دهید تا حواس کودکتان تقویت شده و باعث افزایش خودآگاهی و هوش نوزاد شود. این تمرین‌ها نیاز به مکان یا وسایل خاصی ندارد و شما می‌توانید همه جا این تفریح‌ها را انجام دهید.
قبل از تولد (دوران بارداری)
می‌توانید در این دوران به راحتی و سادگی با کودک خود صحبت کنید و او را با نام تعیین شده مورد خطاب قرار دهید. برای آغاز صحبت می‌توانید از آب و هوا، نحوه درست کردن ترکیب ویتامین‌ها و نیز اتفاقات روزمره با او صحبت کنید. صبح‌ها به او سلام کنید و سعی کنید در نیم روز و شب که وقت استراحت شماست، برای او لالایی یا کتاب قصه و داستان‌های کودکانه بخوانید. در مواقع ورود و خروج همسر یا مهمانان او را مخاطب قرار دهید و از همسرتان نیز بخواهید تا چنین کند. به پارک محل بروید و بگذارید صداهای اطراف مانند صدای بازی کودکان و پرندگان و مخصوصا صدای آب را بشنود. در تمام مراحل دست‌تان را تا حد امکان روی شکم خود بگذارید، به خصوص زمانی‌که برایش لالایی یا کتاب می‌خوانید. خواهید دید در ماه‌های اول گوش می‌دهد و در ماه‌های بعدی عکس‌ا‌لعمل نشان می‌دهد. مثلا وقتی نوزاد در این دوران صدای پرآرامش لالایی مادر را می‌شنود و با آن انس می‌گیرد، پس از تولد نیز صدای مادر را به خوبی تشخیص می‌دهد و با آن آرامش می‌گیرد و دیگر لازم نیست وقت گریه، او را با حرکات سریع تکان دهید بلکه اگر او را به آرامی روی قلب خود بگذارید و برایش لالایی بخوانید، کودک با ضربان قلب شما و نیز جریان خون متناسب شما آرامش می‌گیرد و آرام می‌شود. برای این کار می‌توانید مراحل ریلکسیشن را با صدای خود ضبط کرده و هر روز آن را گوش دهید.
یک تا 3 ماهگی
می‌توانید با نشان دادن کارت‌های رنگی به کودک سلول‌های رنگدانه را در مغز او تقویت کنید. همچنین می‌توانید با قرار دادن وسایل مختلف مانند اشیا نرم، خشک، زبر، نازک، کلفت و... در دست حس لامسه را در نوزاد تقویت کرده و با پخش موسیقی ملایم و قطع آن به صورت متوالی حس شنوایی نوزاد را تحریک کنید. نشان دادن نور به کودک 3 ماهه می‌تواند بازتاب‌های نور را در کودک تقویت کند. نوزاد هم در زمان خواب و هم در زمان بیداری این تقویت‌ها و تحریک‌ها را در مغز خود ضبط می‌کند.
3تا4 ماهگی
علاوه بر تکرار مراحل بالا می‌توانید اسباب‌بازی‌های رنگی را به او نشان و آن‌ها را به دستش بدهید. حوله را با حرکاتی تکان دهید و کودک را نزدیک کنید تا آن را بگیرد و چنگ بزند تا علاوه بر حس بینایی، حس لامسه او نیز تقویت شود. او را در حالت‌های مختلف مانند نشسته، در بغل خوابیده یا ایستاده در بغل نگه دارید و وسایل رنگی اتاقش را به او نشان دهید. این باعث تقویت هوش فضایی در نوزاد می‌شود که خود را در سنین بالاتر نشان می‌دهد. جغجغه را به پای او ببندید تا با لگد کردن پا از ایجاد صدای آن لذت ببرد. کودک را به حالت ایستاده، در آب روی مخمل، سنگ و ..... نگه دارید تا پاهایش اشیا مختلف را حس کند. برایش موسیقی ملایم و تند پخش کنید. اشیا را بالای تخت او آویزان کرده و به حرکت در آورید. با کودک رو در رو صحبت کنید و لبخند بزنید.
4تا 6 ماهگی
1-یک هویج سفت به کودک بدهید و آن‌ها را در دستانش تکان بدهید.
2- کودک را روی شکم خود بخوابانید و دو دست او و سپس دو پای او را بالا نگه دارید.
3- بازی دالی موشه را با یک پارچه سفید انجام دهید.
4-دست و پای کودک را با یک موسیقی منظم ریتم‌دار حرکت دهید.
5-دستان کودک را بگیرید و به طور منظم و گاهی غیر منظم با او دست بزنید.
6-آینه را روبه‌روی کودک قرار دهید و صداهای متناوب و ساده در بیاورید تا کودک حرکات صورت و لب‌ها را ببیند.
7-صدای نوزاد و کودک خود را ضبط کنید و در مواقع مختلف برای کودک پخش کنید. (هنگام غذا یا بازی)
9- اسباب بازی را در مدار دید نوزاد قرار دهید و سپس آن را مخفی کرده و با حالات بدن جای آن را بپرسید.
10-اسباب بازی‌های نوزاد را برایش روشن و خاموش کنید.
11-کتاب‌های داستان و قصه را جلوی کودک قرار دهید و از تصاویرش برای او کلمه بگویید.(جمله گفته نشود)
12-احساسات خود را برای نوزاد بیان کنید. احساسی که به او یا به دیگران دارید.
13-جغجغه را به دست و پای کودک ببندید.
6 تا8 ماهگی
1- غدا را درون بشقاب بگذارید و به کودک نشان دهید و به‌به کنید.
2- آینه را جلوی کودک قرار دهید و برایش لبخند بزنید یا اخم کنید و تعجب کنید.
3- پارچه‌های نرم، پشمی، ابریشمی و.... را زیر پای نوزاد قرار دهید و به محض لمس آن نام و حس را برایش بازگو کنید.
4- اسباب بازی کوکی را کوک کنید و خارج از دید نوزاد قرار دهید و از او بپرسید کجاست و دنبال صدا بگردید.
5- بازی دالی موشه را با عروسک اجرا کنید و برای تقویت هوش فضایی از همه جهت در اتاق این بازی را انجام دهید.
6- دست‌تان را روی اعضای مختلف بدن قرار دهید و نام اعضا را با شعر برایش بخوانید.
7- نوزاد را در تشت آب حمام قرار دهید تا بتواند با اسباب‌بازی‌های حمام و اسفنج بازی کند.
8- خیار، هویج و خوراکی‌های سفت به کودک بدهید.(همراه با رعایت جوانب احتیاط)
9- کودک را بنشانید و شی رنگی را جلوی او قرار دهید و به محض جلب توجه کودک آن را حرکت داده و زاویه شی را عوض کنید.
9 تا10 ماهگی
1- رشته کاموا را به کودک دهید و آن را بالا نگه داشته و به دست دیگر انتقال دهید.
2- اعضای بدن را جلوی آینه نام ببرید و از کودک سوال کنید.
3- با شی در دست و موسیقی ریتم‌دار برایش بخوانید.
4- نوزاد را به پشت بخوابانید و روی چشمانش پارچه‌ای گذاشته و شی را به دست‌های او نزدیک کنید.
5-بازی بده و بیا انجام دهید. شی را به کودک بدهید و با حرکات دست کلمات (بده) را به او بیاموزید. (بیا) نیز به همین صورت است.
6- اشیا جذاب را برای چند لحظه از جلوی نوزاد بردارید و دوباره به او بدهید.
7- کودک را روی جای زبر، نرم و .... قرار دهید و همراه او راه بروید.
8- کاغذهای رنگی به کودک بدهید تا بتواند آن را پاره یا مچاله کند.
9- اشیا بزرگ را به دو دست کودک بدهید.
10تا12 ماهگی
1- توپ را پرتاب کرده و جهات بالا، پایین، چپ و راست را بیان کنید و از او بخواهید توپ را در همان جهات پرتاب کند.
2- عکس‌های بزرگ از خانواده یا خود کودک در جاهای مختلف خانه قرار دهید و جاهای‌شان را از کودک بپرسید.
3- برای کودک از روی کتاب‌های قصه مصور قصه بگویید.
4- از کتاب‌های قصه پلاستیکی در حمام استفاده کنید.
5- چهره‌های شاد، غمگین و ... را نشان داده و در مورد احساسات از کودک سوال کنید.
6- اسباب‌بازی را توسط کودک در جعبه بگذارید و بردارید.
7- با قاشق به وسایل چوبی، فلزی، پلاستیکی و... ضربه بزنید.
8- 3 ظرف آب ولرم، گرم و سرد قرار دهید و دست کودک را در هر کدام بگذارید.
9- کاموا یا روبان را به هوا پرتاب کنید، چنانچه در هوا باز شود و بگذارید کودک آن را بگیرد.
10- به کودک اجازه دهید در آب به توپ ضربه بزند.
11- توپ و اشیا پلاستیکی را با فاصله کم و زیاد در آب پرتاب کنید.
12- تصاویر بدن و صورت‌های مختلف را با حالات غم، شادی و... بکشید و از کودک سوال کنید.
13- اعضای بدن را روی مقوا بکشید. یک عضو را بپوشانید و از کودک سوال کنید.
14-بازی قایم موشک با اشیا بزرگ و بزرگسالان انجام دهید.
15- علت صداهای بلند به کودک(صداهای بوق، جاروبرقی، آژیر ماشین، تلفن و...) را نشان دهید.
16- شیر آب را جلوی کودک باز و بسته کنید و آب را به صورت و اعضای بدن کودک پرتاب کنید.
17- مزه‌های مختلف ترشی، شیرینی، تلخی، شوری و ... را به کودک داده و از او سوال کنید.
اختصاصی مجله اینترنتی برترین ها Bartarinha.ir
گردآوری توسط بخش رشد و تکامل کودک ، خلاقیت کودک سایت آکاایران