رفع مشکلات دانش آموزان در دیکته نویسی

بچه ها از وقتی وارد مدرسه می شوند با مسئله دیکته و دیکته نویسی روبه رو می شوند. بعضی از دانش آموزان هستند که با دیکته نویسی مشکل دارند. در این مطلب میخواهیم مشکلات دیکته کودکان را بررسی کنیم که این مشکل مربوط به شنوایی آنهاست یا چیز دیگری است.

مشکلات دیکته کودکان

این کودکان دچار مشکلات شنوایی نیستند ولی در طرز تلفظ صحیح کلمات توسط دیکته گو مشکل دارند که در این
مطلب راه حل هایی برای آنان داریم.

علی توکلی با بیان برخی روش های تشخیص اینگونه مشکلات، گفت: یکی از مواردی که در راستای رفع مشکلات دانش آموزان
در دیکته نویسی باید مشخص شود، تعیین برتری جانبی است و برای تشخیص آن روش هایی وجود دارد.

وی افزود: در برخی موارد شیئی را روی زمین می اندازیم و از کودک می خواهیم آن را بردارد یا یک کاغذ
را لوله می کنیم و از کودک می خواهیم که از داخل آن به افراد پیرامون خود نگاه کند با این اقدامات
مشخص می شود، کودک بلافاصله از کدام چشم یا دست استفاده می کند و برتری جانبی با کمک سمت بدن اوست.

توکلی گفت: در روشی دیگر یک ساعت کوچک رومیزی را به دانش آموز می دهیم تا به گوشش بچسباند و صدای تیک
تیک ساعت را بشنود یا از دانش آموز می خواهیم با یک پایش لی لی برود یا یک توپ کوچک را شوت
کند و به این ترتیب برتری جانبی او مشخص شود، تشخیص برتری جانبی کودک به رفع مشکل دیکته نویسی او
کمک شایانی خواهد کرد.

تشخیص برتری جانبی کودک

از آنجاکه چشم و دست برتر کودک باید در یک طرف قرار داشته باشد تا رفتاری هماهنگ انجام شود، این
آزمایشات کمک می کند به وجود ناهماهنگی احتمالی پی برده و در صورت وجود مشکل، نسبت به رفع آن اقدام کنیم.

وی در خصوص ارزیابی حافظه بصری دانش آموز به عنوان دیگر عامل مهم در این رابطه نیز گفت: این ارزیابی به
وسیله نشان دادن تصاویر در کارت های دیدآموز صورت می گیرد.

به این صورت که ابتدا یک تصویر را در فاصله ای مناسب به کودک نشان می دهیم، سپس بعد از ۳۰ ثانیه،
از کودک می خواهیم تا نام تصویری را که مشاهده کرده است را بگوید.

در صورت موفقیت کودک دو تصویر، سپس سه تصویر و… را به او نشان می دهیم تا پس از ۳۰ ثانیه
نام آنها را بگوید، یک دانش آموز در پایان کلاس اول باید بتواند تا پنج تصویر را ۳۰ ثانیه پس از
مشاهده نام ببرد.

وی اظهار کرد: پس از موفقیت کودک در نام بردن تصاویر، حروف و سپس کلمه را به او نشان می دهیم
و مانند تصاویر از او می خواهیم که نام آنها را بگوید.

گاه مشکل دانش آموز شنیداری است، این روانشناس در خصوص روش ارزیابی حافظه شنوایی دانش آموز گفت: ابتدا یک واژه را برای
دانش آموز تلفظ می کنیم و از او می خواهیم پس از ۳۰ ثانیه آن واژه را بگوید.

حل مشکلات دیکته کودکان

سپس دو، سه و … واژه را تلفظ می کنیم و دانش آموز پس از ۳۰ ثانیه آنچه را که شنیده است
را بگوید.
یک دانش آموز در پایان کلاس اول دبستان باید بتواند تا پنج واژه را ۳۰ ثانیه پس از شنیدن تکرار
کند.

وی افزود: سپس جمله دو کلمه ای، سه کلمه ای و… را برای او می خوانیم و پس از ۳۰ ثانیه باید
آنچه را که شنیده است را بازگو کند.

وی در خصوص ارزیابی حساسیت شنوایی دانش آموز نیز گفت: در یک قوطی پلاستیکی یک شیئی کوچک مثل یکی از حبوبات
را تکان می دهیم، سپس تا دو، سه و … ادامه می دهیم تا گوش دانش آموز با انواع صداهایی که می شنود آشنا
شود.
سپس با تغییر دادن تعداد و نوع حبوبات میزان حساسیت شنوایی او را مورد ارزیابی قرار می دهیم؛ و یا تعدادی
واژه که به لحاظ نوع تلفظ مشابه هم هستند (مثل بید-دید و ژیلا-شیلا) را انتخاب می کنیم سپس این کلمات را
با صدای آهسته تلفظ می کنیم و از او می خواهیم آنچه را که شنیده است، بگوید.

معضل و مشکلات دیکته کودکان

این روانشناس در ادامه به ملزومات درمانی نارسایی دیکته نویسی پرداخت و گفت: انجام بازی بولینگ، مینی بسکت، تنیس روی میز با
راکت سبک و یک توپ تخم مرغی، دارت، توپ و چسبونک، پرتاب حلقه های پلاستیکی در ستون های عمودی، طناب زدن، پیچاندن نخ
دور قرقره، اسباب بازی ماهیگیری، کارت دیدآموز، اسباب بازی اعصاب سنج، آزمون دیداری – حرکتی ماریان فراستیک از جمله این ملزومات است.

توکلی به ناهماهنگی بین چشم و دست نیز اشاره کرد و افزود: یک عدد عینک آفتابی ارزان تهیه کرده و
طلق سمت برتری جانبی را خارج کرده و روی سمت مقابل برتری جانبی را با یک کاغذ یا پارچه می پوشانیم.
کودک ابتدا روزی یک ساعت هنگام تماشای تلویزیون این عینک را به چشم می زند و پس از یک هفته هنگام
نوشتن تکالیف نیز از آن استفاده می کند تا به تدریج این مشکل برطرف شود.

بد نیست بدانید تکلیف زیاد به مهارتهای اجتماعی دانش آموزان لطمه می زند

مشکلات دیکته کودکان در دوران مدرسه

تکالیف زیاد و طاقت فرسا نه تنها به بالا بردن نمرات و معدل دانش آموزان کمکی نمی کند بلکه به نگرش آنها در مورد مدرسه، نمرات خود، اعتماد به نفس خود، مهارت های اجتماعی آنها لطمه وارد می سازد.

هیچ چیز برای دانش آموزان و والدین در  آغاز سال تحصیلی دشوارتر از انجام تکالیف، که برای بسیاری از خانواده ها به معنای جنگ شبانه است، نیست.  واقعیتی که اولیا و مربیان با هم توافق دارند این است که دانش آموزان در عصر حاضر بیش از هر زمان دیگری، تکلیف می نویسند. حال، سوالی که مطرح می شود این است که چه میزان تکلیف برای دانش آموزان مناسب است؟

در بسیاری از کشورهای پیشرفته، «قانون ۱۰ دقیقه ای» اجرا می شود. به این معنا که در پایه اول دبستان ۱۰ دقیقه تکلیف شب، در پایه دوم دبستان ۲۰ دقیقه و در نهایت سال آخر دبیرستان ۱۲۰ دقیقه زمان مناسب برای انجام تکالیف است. هچنین انجام تکلیف برای کودکان در مهدکودک توصیه نمی شود.

مطالعات انجام شده در مورد اثرات تکالیف زیاد و اثرات آن بر خانواده نشان می دهد تکالیف زیاد و طاقت فرسا نه تنها به بالا بردن نمرات و معدل دانش آموزان کمکی نمی کند بلکه به نگرش آنها در مورد مدرسه، نمرات خود، اعتماد به نفس خود، مهارت های اجتماعی آنها لطمه وارد می سازد.

در واقع، شواهد نشان می دهد که دادن تکالیف بیش از حد، باعث بالا بردن سطح استرس، عدم تعادل در زندگی کودکان و مشکلات سلامت جسمی از جمله زخمها، میگرن، محرومیت از خواب و کاهش وزن می شود. همچنین ارتباطی بین انجام تکالیف زیاد و عملکرد بهتر دانش آموزان بدست نیامده است.

اضطراب در خانواده

در بسیاری از خانواده ها با شروع سال تحصیلی نوین، اعتماد به نفس والدین به توانایی خود برای کمک کردن به فرزندان در انجام تکالیف کاهش یافته و از طرفی میزان اضطراب آنها بیشتر می شود.

پژوهش ها نشان می دهد احتمال دعوا و درگیری در خانواده هایی که در آن حداقل یکی از والدین مدرک دانشگاهی ندارد، بیشتر است.

والدینی که از تحصیلات پایین تری برخوردارند، عموما بر این باورند که فرزندانشان به تنهایی می بایست از عهده انجام تکالیف خود برآیند. حال اگر این دانش آموز در مدرسه تمرکز کافی بر روی دروس نداشته باشد، در بیشتر موارد با سرزنش و انتقاد شدید والدین مواجه می شود. دانش آموز احساس شکست می کند و حتی خود را کودن تصور می کند. در برخی موارد، این کشمکش ها  باعث بروز اختلافاتی بین پدر و مادرها هم می شود.

نتایج نشان می دهد تکالیف بیش از حد و نامناسب، تبعیضی علیه دانش آموزانی است که والدین آنها از تحصیلات پایین تری برخوردارند در برابر دانش آموزانی که والدین این دانش آموزان از تحصیلات عالی برخوردارند.

دکتر سلام و مهر