
در بسیاری از خانوادهها، محبت بیحساب و کتاب به فرزندان، مماشات و اهمال در مقابل خطاها و اشتباهات و بیادبیهای آن ها، به قدری رایج و شایع شده که به درستی نام این دوره را گذاشتهاند «فرزند سالاری». از طرف دیگر چون محبت زیاد به فرزند و فراهم کردن همه امکانات تفریحی و سرگرمی برای او تبدیل به فخر فروشی خانوادهها و یک نوع تفکر روشنفکری و نشانه ترقی و رشد اجتماعی شده، کمتر کسی حاضر است درباره ی اینگونه رفتارها و حفظ تعادل در ابراز محبت بحث کند. چون به احتمال زیاد ممکن است به بیسوادی ، بیتمدنی و عقب ماندگی متهم شود. اما به هر حال این یک واقعیت است که بسیاری از والدین مرز تعادل در ابراز محبت را گم میکنند.
یکی از جلوههای ابراز محبتهای افراطی و ضد تربیتی، فراهم کردن همه نیازهای فرزندان از سوی والدین است. به طوریکه بچه هر چه را دلش بخواهد یا لازم داشته باشد فقط کافیست به پدر یا مادرش بگوید ، ما بقی کار به عهده ی آنهاست. وقتی همه چیز آماده شد وظیفه فرزند فقط این است که از آن استفاده کند. در قسمت اول سری مقالات « پیش بسوی مرد سالاری» گفتیم که چنین بچههایی وقتی بزرگ میشوند و میخواهند وارد جامعه شده و تشکیل خانواده بدهند ، بسیار آسیبپذیر بوده و دائم اشتباه میکنند. اگر فرزندی که اینچنین تربیت شده، پسر باشد برای مدیریت و بررسی اولویتهای زندگی دائماً اشتباه میکند و خانواده ی کوچکش را دچار بحران کرده و باعث بروز نگرانی در همسرش میشود. و اگر این فرزند ، دختر باشد نمیتواند پولی را که از همسرش برای مخارج زندگی میگیرد درست و منطقی هزینه کند ، که همین امر موجب هدر رفتن بخشی از منابع مالی خانواده و در نتیجه ، بروز تنش در زندگی آنها خواهد بود که اگر بخواهیم ریشهای به این موضوع نگاه کنیم میتوانیم بگوییم مقصر اصلی، والدین این زوج هستند. چرا که نتوانستهاند به فرزندشان بیاموزند با درآمد کم، باید هزینهها را به ترتیب اهمیت، بررسی کرده و آن ها که مهم تر و واجبترند را در اولویت قرار داده و رفع ما بقی نیازها را به وقتی دیگر موکول کرد . به این نکته توجه داشته باشید که بهتر است فرزند در خانواده و تحت نظر والدین یاد بگیرد بسیاری از خواستههای غیرضروریش را نادیده بگیرد و هر چیزی که دلش میخواهد ، تهیه نکند.
برای رسیدن به این هدف و شکلگیری چنین خصلتی در فرزندانمان، بهترین راه چیست؟ برای نهادینه کردن خصوصیت رفتاری در وجود فرزندان، نصحیت کردن و صحبت و تذکر دادن به تنهایی کافی نیست، بلکه باید شرایطی پیش آورد که او به صورت عملی در چنین شرایطی قرار بگیرد و آن را تجربه کند. راه دستیابی به این منظور بسیار ساده است : از وقتی فرزندتان هفت ساله میشود و به مدرسه میرود ، مقداری پول توجیبی برایش معین کنید که مثلاً هفته به هفته به او بدهید و تهیه بخشی از مایحتاجش را به عهده خودش بگذارید و به نکات زیر توجه نمایید.
1- هرچه سن فرزندتان بالا میرود دورههای پرداخت پول را طولانیتر کنید. یعنی اگر در هفت سالگی و آغاز دوران ابتدایی هفتگی به او پول میدهید در دوران راهنمایی پول توجیبیاش را هر دو هفته یکبار بدهید و وقتی به دبیرستان رفت بهصورت ماهیانه این وجه را به او پرداخت کنید. با اینکار هر چه بزرگ تر میشود یاد میگیرد برای زمان طولانیتری برنامهریزی کند.
2- هر چه سن فرزندتان بیشتر میشود تهیه مقدار بیشتری از ملزوماتش را به عهده خودش بگذارید. مثلا اگر در دوران راهنمایی تهیه لوازم التحریر و هدیه تولد دوستان و خواهر و برادرش را به عهده خودش گذاشته بودید
،در دوران دبیرستان مسئولیت خرید کفش و لباس و کتابهای درسی و غیردرسی و کمک آموزشی را هم به خودش واگذار کنید. به اینصورت به تدریج به او یاد میدهید در مقابل تعداد زیادی از خواستههایش برنامهریزی و بودجهبندی کند. در ضمن چون پولی که از شما دریافت میکند محدود است ، مجبور می شود فقط آن اجناسی را که لازم دارد تهیه کند و میآموزد بسیاری از خواستههایش را نادیده بگیرد و این درس در آینده زندگیش نقش بسیار مهمی دارد.
3- مقدار پولی که برایش معین میکنید متناسب با سطح قیمتها و مقدار نیازهایی باشد که تهیه ی آن را به عهده خودش گذاشتهاید . مراقب باشید مبلغی که به او میدهید آنقدر کم نباشد که ناامید یا سرخورده شود و آنقدر زیاد نباشد که بتواند هر چه دلش خواست بخرد.
4- وقتی به سن چهارده یا پانزده سالگی رسید ، برای خرید کالاهای گران مثل راایانه و موبایل و یا هزینههای عمده مثل کلاسهای کنکور از او بخواهید مقداری از هزینه ی آن ها را از محل پسانداز خودش بدهد و ما بقی را شما به صورت وام در اختیارش بگذارید و کاملاً جدّی هر ماه مبلغی را به عنوان قسط از ماهیانهاش کم کنید.
5- توجه داشته باشید تامین هزینههای فرزند تا وقتی در خانه شما زندگی میکند و درآمد مستقل پیدا نکرده به عهده شماست. بنابراین به هیچوجه به خاطر پرداخت پول ماهیانه سرش منت نگذارید و هرگز از آن به عنوان یک اهرم فشار استفاده نکنید مثلاً در مواقعی که با او اختلاف سلیقه پیدا میکنید و یا کارتان به جر و بحث کشیده میشود و یا با هم قهر میکنید در پرداخت مبلغ ماهیانه خلل ایجاد نکنید. این کارها غرور فرزندتان را جریحهدار مینماید.
اگر در انجام اینکار موفق شوید و فرزندتان را به این شکل تربیت کنید ، مطمئن باشید سرمایه بزرگی به او دادهاید.
تبیان – خانواده وزندگی
احسان رادمند
مقالات مرتبط :
انضباط بدون اشک
پرورش مسئولیت پذیرى در کودکان
بابا! بی حساب چک نکش
کودکان ، رشوه گیران حرفه ای !
از کودکی به فرزندتان بیاموزید...
منبع : tebyan.net