پرچانه های کنجکاو
دانشمندان میگویند سوالات بیپایان کودکان به قصد کلافه کردن والدین بیان
نمیشود. بر عکس این پرسوجوی کودکانه تلاشی هوشمندانه برای دست یافتن به
حقیقت است . کودکان نوپا به برخی از پاسخها نسبت به پاسخهای دیگر واکنش
بهتری نشان میدهند و بیش از آنچه قبل از آن تصور میشد، در گردآوری دانش
بسیار فعال هستند.
حتی از سنین بسیار پایین هنگامی که کودکان شروع به پرسیدن سوالات "چگونه و چرا" میکنند، این کار را به قصد به دست آوردن توضیحی در مورد چیزها انجام میدهند."
پژوهشگران معتقدند هنگامی که توضیحاتی به کودکان داده میشود، آنها به جستجوی بیشتر میپردازد. وکودکان در آموزش درباره جهان اطرافشان نسبت به آنچه ما تصور میکردهایم، نقشی بسیار فعالتر دارند."
البته این یافتهها را نمیتوان به همه کودکان تعمیم داد، زیرا نمونه مورد بررسی بسیار کوچک بوده است.
پرچانگی کنجکاوانه
عده ای از روان شناسان در پژوهشی در مورد واکنشهای کودکان به جوابهایی که در پاسخ به سوالاتشان نشان دادند که کودکان بعد از جوابهای سربالا نسبت به پاسخهای واقعی دو برابر احتمال بیشتر دارد که سوالشان را دوباره بپرسند. به نظر میرسد که برای کودک یک حد مطلوب از لحاظ میزان جزئیاتی که در پاسخ به سوال او ارائه میشود، وجود دارد که کودک به آن علاقه نشان میدهد.
اگر به سئوالات کودکان با بی حوصلگی پاسخ دهیم ( او بدون آن که ما بخواهیم این بی حوصلگی را درک خواهد کرد) بارش های بعدی ذهن او را متوقف کرده ایم و اشتیاق او را برای دانستن ، و سئوال کردن سد نموده ایم.
قضایای عجیب
بخش دوم این بررسی در آزمایشگاه انجام شد و شامل 42 کودک در سنین پیش از مدرسه میشد، که 3 تا 5 سال داشتند، و هنگامی که با اسباببازیها، کتابهای قصه و ویدئو تحریک ذهنی و کنجکاو میشدند، به حرف زدن میافتادند. چیزهایی که در اختیار این کودکان قرار گرفته بود طوری طراحی شده بود که موقعیتهای تعجبآور و سوالبرانگیز را ایجاد کند.
برای مثال به کودکان جعبهای مداد شمعهایی که همه قرمز بودند، نشان داده میشد، یا پازلی که یک قطعه آن جور نمیشد، و یا داستانی که یک کودکی را توصیف میکرد که آب پرتقال روی غلات صبحانهاش میریخت.
بزرگسالان هر کدام از این موارد را به کودکان نشان میدادند، هم پاسخهای توضیحی معین و هم جوابهای غیرتوضیحی و سربالا به آنها میدادند. همانطور که انتظار میرفت، کودکان در مورد موضوع "ریختن آب پرتقال بر روی غلات صبحانه" سوال کردند: "چرا این کار را کرد؟"
بزرگسالان این توضیح را ارائه دادند "او فکر میکرد که درون ظرف شیر است" یا این پاسخ غیرتوضیحی "من دوست دارم روی غلاتم شیر بریزم."
پژوهشگران دریافتند که تفاوتهای قابلتوجهی میان انواع واکنشها به پاسخهای توضیحی و پاسخهای غیرتوضیحی وجود دارد.
در تقریبا 30 درصد موارد کودکان با گرفتن توضیح حقیقی موافقت میکردند، و سر تکان میدادند یا میگفتند: "آهان". در مقایسه تنها 13 درصد موافقت کودکان در هنگام ارائه یک پاسخ غیرتوضیحی به وجود می آمد.
کنجکاوی کودکان را باید مسئله ای جدی پنداشت چرا که همین کنجکاوی پایه و اساس آموزش و تقویت قوای تخیل و خلاقیت است . اگر به سئوالات کودکان با بی حوصلگی پاسخ دهیم ( او بدون آن که ما بخواهیم این بی حوصلگی را درک خواهد کرد) بارش های بعدی ذهن او را متوقف کرده ایم و اشتیاق او را برای دانستن ، و سئوال کردن سد نموده ایم.
همیشه منتظر سئوال از جانب او نباشیم . لازم است گاه خود ما موضوع هایی را برای صحبت و اطلاع رسانی پیش بکشیم و به توضیح وقایعی بپردازیم که برای ذهن او تازه و سرمنشا تفکر و بررسی باشد . زمان های خوب ومناسبی را می توانید برای این کار پیدا کنید. زمانی که مشغول شستن ظروف هستید، وقتی در مسیر رفتن به میهمانی قرار دارید،هنگامی که سعی دارید با گفتن قصه او را به خواب ببرید و ...
منبع:تبیان