پیش گویی استرس در آینده نوزاد
یک کارشناس ارشد روانشناسی بالینی گفت: رفتار والدین با نوزاد در طول سال اول زندگی بر روی هورمون و هیجان استرس اثر میگذارد.
فاطمه خزایی افزود: یکی از مباحث مهم روانشناسی که امروزه راهکارهای متفاوتی بین متخصصان روان شناسی به وجود آورده چگونگی تعاملهای بین فردی و ساختار مغزی افراد به صورت بنیادی است.
وی افزود: سمت راست مغز نیم کره مسلطی است که مسئول کارکرد اجتماعی و هیجانی است و ساختارش در تعامل با دیگران شکل میگیرد. رابطه ناکافی با مراقبت کنندهها در نوزادی و اوایل کودکی مغز را تحت تأثیر قرار داده و آسیبهای ارتباطی و تحولی را ایجاد میکند .
وی در خصوص حساسیت رفتار والدین با نوزاد در طول سال اول زندگی اظهار داشت: در سال اول حساسیت و مراقبت حساس در کودکان به تنظیمگر رفتار هیجانی و هورمونهای استرس تبدیل میشود . والدینی که مراقبت از نوزاد را بر مبنای نیاز او و نه بر پایه میل و خواست خود تنظیم می کنند می توانند دلبستگی ایمن را برای فرزند خود تولید کنند .
کودک در سال ابتدایی زندگی بر اساس این که چقدر برای دریافت پاسخ به نیاز هایش انتظار بکشد و یا چقدر در رفع نیاز هایش تلاش شده و توسط مادر مرتفع شود می تواند میزان اعتماد به دیگران را در خود شکل دهد . هم چنین میزان استقبال اطرافیان از تجربه کردن توسط او و اعتماد به توانمندی هایش نیز می تواند این اعتماد را شکل داده و اعتماد به نفس او را تقویت یا تضعیف کند .
وی ادامه داد: سیستم هیپوتالامیک هیپوفیز- آدرنال که یکی از راههای اصلی پاسخ به استرس است به شدت تحت تأثیر تنظیمات اجتماعی در نوزادی و اوایل کودکی است و نسبت به آشفتگی در مراقبت حساس و پاسخگو آسیبپذیر است .
در سال اول حساسیت و مراقبت حساس در کودکان به تنظیمگر رفتار هیجانی و هورمونهای استرس تبدیل میشود خزائی در مورد بدرفتاری با کودکان اظهار داشت: بد رفتاری در کودکی تأثیرات پیچیدهای بر سطح کورتیزول و حساسیت محور هیپوتالامیک هیپوفیز- آدرنال نسبت به محرک های تنش زا دارد.
وی در خصوص محکم کردن پایههای دلبستگی و رابطه آن با سیستمهای عصبی در کودکان گفت: اگر والدین بتوانند استرسهای فردی را هدایت کرده و از بودن با کودک لذت ببرند، سیستمهای عصبی به صورت ایمن دلبسته میشود و کودک قادر خواهد بود در مواجهه با مشکلات و تعارضات اعتماد و اطمینان به خود را تجربه کند و در بزرگسالی خلاق و انعطاف پذیر باشد .
علاوه بر تاثیر نحوه رفتار والدین بر استرس آینده نوزاد می توان گفت استرس مادر نیز می تواند تاثیراتی را بر نوزاد داشته باشد. استرس ممکن است جسمی یا روحی باشد و با وقایع خوشحال یا ناراحت کننده همراه باشد.
- غالباً تأثیر استرس بر شیر مادر غیر مستقیم است. موقعیت ها در شرایط تنش زا سبب تغییراتی در عملکرد مادر می شود که به تغذیه با شیر مادر آسیب وارد می کند.
- استرس واکنش خروج شیر را مهار کرده و سبب کاهش تولید شیر می شود.
- فرزند مادری که تحت تنش است،غالباً دچار مشکلاتی از قبیل : دردهای قولنجی ، دل پیچه و استفراغ است. گفت و گویی آزاد با مادر درباره ی احساس او و ارائه ی کمک های عملی به وی برای کنار آمدن با وضعیتش می تواند بسیار مؤثر باشد.
ماهنامه کودک / ماهنامه دنیای تغذیه
منبع : تبیان