همه چیز در مورد آموزش کودکان
آموزش‌های کودکان را از چه سنی شروع کنیم؟
این نکته بسیار مهم را همه ما می‌دانیم که کودک زیر ۷ سال را نباید به طور مستقیم آموزش داد و برای آموزش او باید از روشهای تخصصی و عینی کمک بگیریم. همچنین همه ما می‌دانیم که آموزش تنها به آموزش‌های رسمی محدود نمی‌شود.
اولین آموزشها در خانواده و در محیط آرام خانه شکل می‌گیرد. مانند آموزش خوب زندگی کردن، خوب حرف زدن و در کل آموزش چگونه درست اندیشیدن را باید از همان روزهای نخست کودکی در نهاد کودک جای دهیم تا با رشد روحی و روانی و فیزیکی او این امر مهم نیز به تکامل برسد و بعد سایر آموزش‌های جانبی را شروع کنیم. شایان ذکر است که آموزش کودک در این سنین صرفا به صورت غیرمستقیم و بیشتر از طریق تحریک تمام حواس پنجگانه‌اش باید صورت بگیرد، چون کودک مانند ما تجربه لازم برای تمرکز در کلاس آموزشی رسمی را به دست نیاورده است و شاید تحمل کلاس آموزشی برایش خسته کننده وکسالت‌آور باشد. پس بهتر است آموزشها در خلال بازی باشد تا برای کودک ایجاد علاقه و انگیزه کند. آموزش در این زمان بسیار دشوار و مهم است زیرا ریشه‌های آموزش را به وجود می‌آورد و باید کاملا تخصصی و تکنیکی باشد.
کودک از بدو تولد حس شنوایی فوق‌العاده‌ای دارد که به او اجازه می‌دهد اصوات مختلف را از هم تشخیص دهد. اگر از همان بدو تولد با کودک با دو زبان صحبت کنیم او توانایی درک هر دو زبان پیدا می‌کند. این کودک دیر زبان باز خواهد کرد زیرا با دایره وسیعی از لغات مواجه می‌شود که باید آنها را پردازش کند و در نتیجه دیر زبان باز می‌کند وگاهی لغات دو زبان را با هم مخلوط می‌کند، ولی بعد از مدتی و در صورت مداومت کار برایش عادی می‌شود. این حالت کاملا طبیعی است و در ۴- ۳ سالگی از بین می‌رود. این نکته را به یاد داشته باشید که هرگز برای آموختن یا حرف زدن یک زبان نباید به کودک فشار آورد. همیشه با کوچک‌ترین پیشرفتش او را تشویق کنید و در صورت ناکامی‌اش در هیچ صورتی نگرانی خود را به او نشان ندهید زیرا ممکن است در حرف زدنش دچار مشکل شود. البته بهتر است آموزش زبان دوم را پس از تکمیل زبان اول و کامل شدن دایره لغات کودک آغاز کنیم، زیرا کودک معمولا در ۳ تا5/3سالگی به این مهارت دست می‌یابد. می‌توان هم‌زمان با شروع مهدکودک آموزش زبان دوم را آن هم به طور غیرمستقیم آغاز کرد و آموزش مستقیم را با شروع مدرسه ادامه داد.
آموزش نقاشی
از ۲سالگی می‌توان آموزش رنگ‌ها را به کودکان آغاز کرد زیرا کودک از لحاظ روانی و جسمی رشد می‌کند، ماهیچه‌هایش قوی می‌شود و از نظر بینایی چشمش توانایی دنبال کردن و هدایت دست به هر سمتی را که می‌خواهد، دارد. کودکان معمولا سعی می‌کنند خطوطی را از چپ به راست رسم کنند. از آنجا که نقاشی آغازی برای نوشتن است، لازم است کودک را به کشیدن نقاشی تشویق کرد. بهترین سن برای شروع آموزش نقاشی با هدف ایجاد خلاقیت در کودک و نه نقاشی کردن در پایان ۴سالگی است. منظور از آموزش نقاشی تنها فراهم کردن فضایی برای رشد خلاقیت بچه‌ها از جمله نقاشی است. حتی والدین خود می‌توانند عهده‌دار این امر باشند. میتوانید از موسیقی، تئا‌تر، بازی، قصه، شعر و... استفاده کنید و فضایی را به وجود آورید تا کودک‌تان خود را با زبان تصویر آشنا کند. نقاشی یک زبان بین‌المللی است؛ زبانی برای گفتن ناگفته‌ها. بهتر است کودک تا ۳ سالگی از گواش، آبرنگ و مداد شمعی برای نقاشی استفاده کند و از 4.5 سالگی به بعد از مدادرنگی استفاده کند. میتوانید پایین دیوار اتاقش را سرتاسر مقوا بچسبانید و او را توجیه کنید که فقط در آنجا مجاز است نقاشی کند.
آموزش مهارت‌ها و ارزش‌های اجتماعی
مهارت‌های زندگی دائما تذکر دادن به کودک نیست؛ اینکه به او بگوییم مودب باش، جلوی بزرگ‌تر بایست، درست بخور، درست بشین، این‌طوری حرف نزن، این‌طوری حرف بزن، سلام کن، خداحافظی نکردی. این‌ها نه تنها مهارت‌ها را بالا نمی‌برد بلکه اعتماد به نفس آنها را نیز پایین می‌آورد. او برداشتی را که ما از هر کدام از باید‌ها و نباید‌ها داریم را ندارد. پس باید به صورت تجربی بیاموزد که ادب یعنی چه؟ تربیت یعنی چه؟ هرچقدر ما برایش توضیح دهیم او به درک درست نمی‌رسد و باید تجربه کند. اگرکودک ما سلام نکرد یا خداحافظی را فراموش کرد نشانه آن نیست که او بی‌ادب است و بی‌ادب می‌ماند. او هنوز درک درستی از این واژه‌ها ندارد یا شاید زمان استفاده مناسب از آن را نمی‌داد. در هر صورت او را به اجبار وادار به کاری که میل به انجام آن ندارد، نکنید. برای آموزش او روش ترغیب وتشویق بسیار مناسب است. هیچ وقت برای انجام ندادن رفتارهای اجتماعی احساس شرم و گناه به او ندهید و از جملاتی مانند بد و زشت است و گناه و... استفاده نکنید. برای انجام کاری اصرار و خواهش نکنید چون نتیجه‌ای نخواهد داشت یا اگر هم داشته باشد موقتی است و زود از بین می‌رود.
آموزش موسیقی
بر اساس پژوهش‌های بسیار، درک موسیقی از دوران جنینی آغاز می‌شود. اما دریافت علائم صوتی و واکنش‌های ناشی از آن زمانی است که کودک قادر به تحلیل و تفکیک صدا‌ها و آوا‌هاست. بسیاری از کار‌شناسان آموزش و نیز روان‌شناسان در پی تحقیقات پژوهشگران بهترین سن آموزش موسیقی به کودکان را ۲ تا ۸ سالگی می‌دانند؛ البته باز هم به روش غیرمستقیم.
آموزش ورزشی
یکی از رشته‌های ورزشی مناسب برای سنین زیر پیش دبستان ژیمناستیک است تا مهارت‌ها و هماهنگی‌های حرکتی کودک تقویت شود. در بسیاری از مهد‌ها و باشگاه‌ها این کلاس‌ها دایر است و والدین می‌توانند از ۴ سالگی فرزندشان را در این کلاس‌ها ثبت‌نام کنند. البته از این سنین می‌توان کودک را با شنا نیز آشنا کرد
از همان ابتدای زندگی کودک به فکر کردن توجه کنید. به شکلی عمل کنید که کودک متوجه شود ارزش و شخصیت انسان به فکر اوست.
به جای اینکه بر معلومات کودک تکیه شود و او را به خاطر حفظ کردن معلومات تشویق کنید به فکر او احترام بگذارید.البته داشتن معلومات هم مهم است ولی نباید همیشه به ان پرداخت. گاهی باید به کودک فرصت داد تا فکرهای خود را مطرح کند.
همیشه مشکلات و مسائل کودکان را حل ننمائید و راه های مشخص را به آنها نشان ندهید. صبر کنید تا بعضی اوقات با مشکلات روبرو شوند و سعی کنند با ابتکار خودشان راه حلهایی پیدا کنند.
به کودکان اجازه دهید تا با نظرات شما، صحبتهای دیگران،نوشته های کتابها و... مخالفت کنند و دلیل های خود را بگویند. به آنها نشان دهید که نباید هر حرفی را به سرعت بپذیرند بلکه باید روی آن فکر کنند و در صورتی که درست است آن را بپذیرند.
به افراد دانشمند، هنرمند، متفکر و... احترام بگذارید. نگویید با این هنر یا با این علم می توان زندگی خوبی فراهم کرد یا پولی به جیب زد، بلکه متذکر شوید که علم، فکر و هنر بسیار بالاتر از این حرفهاست. به طور عملی به کودک نشان دهید که فکر و خلاقیت برای شما مهمتر از پول و ثروت است.
آموزش مطالب علمی
مطالب جالب و زیبای علوم مختلف را خودتان یاد بگیرید. این مطالب را در فرصتهای مختلف به کودک یاد دهید. این کار باعث می شود تا سطح معلومات کودک بالا رود و در بین سایر همسالان خود احساس غرور کند. دانستن این مطالب باعث می شود تا کودک روی آنها فکر کند و زمینه های مختلفی برای فکر کردن داشته باشد. همچنین میزان علاقه و استعداد کودک برای شما مشخص می شود. در طی این آموزشها می فهمید که کودک چه موضوعاتی را زودتر یاد می گیرد و شما می توانید در آن موارد بیشتر کار کنید.
نحوه ی تشکیل ابرها،دلیل باریدن باران، چگونگی پیدایش زمین،چگونگی ایجاد باد، انواع بیماریها، چگونگی کارکرد بدن، جمع و تفریق و ضرب و تقسیم، شکلهای هندسی، ستارگان و... را به زبان ساده برای کودک خود توضیح دهید.
کودک خود را به دیدن باغ وحش، موزه های آثار طبیعی، موزه ی حیات وحش، آثار باستانی و... ببرید. با پرسش سؤالاتی یا توضیح مطالبی، کنجکاوی کودک نسبت به این مسائل را برانگیزد.
فیلمها، نوارها و کتابهای علمی برای کودک خود تهیه کنید و به کمک این وسایل مطالبی را به او آموزش دهید. هرچه می توانید مطالب بیشتری به روشهای مختلف به کودک خود آموزش دهید. تمام این را به شکل مستقیم در اختیار کودک قرار ندهید بلکه گاهی از کودک بخواهید تا در مورد مطالب اظهار نظر کند، در مورد آنها فکر کند و نظرش را بیان نماید.
تشویق کودک به مطالعه
کودکی که به مطالعه عادت دارد و کتابهای زیادی می خواند سطح معلومات، سواد و فکر خود را پیوسته بالاتر می برد. بنابراین باید کودک را به سمت مطالعه و کتاب خواندن تشویق کنید، تا مطالعه یکی از عادات روزانه ی کودک شود.
از ابتدای خردسالی برای کودک خود کتاب بخوانید. کتابهایی برای کودک خردسال بخرید که صفحات کمی دارند و در آنها عکس های رنگی و ساده وجود دارد. این کار را تا بزرگ شدن کودک ادامه دهید. هر زمان به تناسب سن کودک کتابی برای او انتخاب کنید که مورد توجه او قرار گیرد.
برای فرزند خود کتابهای زیادی تهیه کنید. از همان دوران خرد سالی کتابهایی با برگهای ضخیم برای نوزاد تهیه کنید. این کتاب می تواند چند صفحه ی رنگی باشد که به شکل کتاب درآورده اید. بگذارید نوزاد با کتاب بازی کند آن را برگ بزند و حتی آن را پاره کند. با افزایش سن کودک کتابهایی با تصاویر زیبا برای او تهیه کنید کتابهایی که بتوان تصاویر را در آن رنگ کند و با انجام این کار شما او را تشویق کنید. همینطور با افزایش سن کودک کتابهای متناسب و دلخواه کودک را برای او تهیه نمائید.
خودتان مطالعه کنید و به این کار اهمیت دهید. مطالعه و کتابخوانی را یک کار ارزشمند کنید و ساعاتی از روز را به آن اختصاص دهید.
بیتوته،راسخون
