افزایش خلاقیت کودکان و راهکارهای فوق العاده برای آن

راهکارهای فوق‌العاده برای افزایش خلاقیت کودکان

اختصاصیآکا ایران: 

آرزوی هر پدر و مادری افزایش خلاقیت کودکانشان است. راهکارهای زیادی برای بالا بردن خلاقیت کودکان پیشنهاد شده است. ما در اینجا چند راهکار آسان ولی بسیار تاثیرگذار را معرفی می‌کنیم.

با توجه به این‌که کودکان قبل از سن ۵ سالگی تمرکز کمتری دارند، افزایش خلاقیت در کودکان معمولا از سن ۵ سالگی به بعد آغاز می‌شود، اما کودکانی هم هستند که از سنین کمتر از ۵ سالگی کارهای خلاقانه انجام می‌دهند و این کودکان از ضریب هوشی بالاتری نسبت به همسالان خود بهره‌مند هستند. بنابراین پدر و مادرها از سن ۵ سالگی به بعد با کمک شیوه‌های متنوع می‌توانند خلاقیت در کودکشان را پرورش دهند. در این راستا بهتر است کودک درباره وسایل موجود در محیط پیرامون خود اطلاعات کافی کسب نماید و اجازه یابد آنچه کنجکاوی‌اش را تحریک کرده است، در اختیار داشته باشد.

آیا شما هم از آن دسته از والدین هستید که علاقه دارید کودکانتان به بالاترین ظرفیت خلاقیت خود برسند؟ اگر جوابتان مثبت است می‌توانید از راه‌های ساده‌ای که در زیر ارائه می‌کنیم، استفاده کنید. راه‌های رسیدن به خلاقیت تا حدی پیچیده است اما با چند نشانه و علامت، می‌توان آن را یافت. در ادامه، چندین راهکار ساده برای افزایش خلاقیت کودکان ارائه می‌شود.

.

اشتباه کردن بد نیست

پژوهشگر دانشگاه استنفورد، محقق روش‌های فکری و نویسنده کتاب «روانشناسی جدید برای موفقیت»، «کارول دویک» بر این باور است که کودکانی که از شکست خوردن می‌ترسند کمتر خلاقیت از خود نشان می‌دهند. اگر کودک شما از اشتباه کردن می‌ترسد، به او بگویید: “بازهم سعی کن انجامش دهی.” همان‌گونه که دوست و همکارم «بن گراسمن کان» از سازمان نوآوری «نورداستورم» عقیده دارد که شکست، حرکت به جلو و پیشرفت است. با نگاه کردن به اشتباهات می‌توان فرصت‌های رشد را فراهم نمود.

.

از به هم ریختگی و شلوغی اطراف کودک دلخور نشوید

بیشتر ما خواستار یک مکان پاکیزه و مرتب هستیم و از شلوغی و به هم ریختگی احساس پریشانی می‌کنیم. با این حال هنگامی که کودکان و حتی بزرگسالان در حالت خلاقیت خود بسر می‌برند، همه چیز به سرعت به هم می‌ریزد. دفعات بعد که کودکتان از شما درخواست آبرنگ کرد و یا خواست اسباب‌بازی‌های خود را روی کف اتاق بریزد، به او فضای کافی دهید و یا اگر هوا خوب و شرایط مناسب است او را به حیاط و یا بیرون از خانه ببرید. احتمالا باید آن به هم ریختگی را هم خودتان جمع کنید ولی خلاقیت کودک شما بر آن ارجحیت دارد.

.

کودکان را هدفمند تشویق کنید

همه ما درباره این‌که چگونه ستایش و تشویق به تفکر مستقل کودک آسیب می‌رساند، شنیده‌ایم. در کتاب «آلفی کوهن» به نام «تنبیه به وسیله تشویق»، در مورد مشکلات ستاره‌های طلایی، طرح‌های تشویقی، نمرات عالی، تشویق‌های بی‌رویه و دیگر راه‌های رشوه دادن، نویسنده در مورد چگونگی تشویق و ایجاد انگیزه در مردم برای به دست آوردن پاداش بیشتر توضیح داده است. مشکلاتی به همراه تشویق وجود دارد که می‌تواند کودک را از جستجو برای انگیزه‌های درونی خود بازدارد. این موضوع نشان‌دهنده این نیست که هرگونه تشویقی نامناسب است ولی در آینده اگر می‌خواهید کودک خود را تشویق کنید، سعی کنید با جمله‌ای هدفمند مانند؛ “می‌بینم کفشت را خودت پوشیدی!” یا “واقعاً برای حل این مسئله ریاضی زیاد زحمت کشیدی و سخت کار کردی!” همراه باشد.

.

ذهن کودکان را باز نگه دارید

به کودک خود گزینه‌های را ارائه دهید که برای تفکر مستقل وی مناسب باشد. شما ممکن است که خود عادت به شام یا صبحانه خوردن نداشته باشید ولی اگر فرزند شما برای صبحانه و قبل از رفتن به مدرسه ماکارونی می‌خواهد، به وی در آشپزخانه کمک کنید که خودش غذای مورد علاقه‌اش را آماده سازد. اگر کودک شما علاقه‌مند به کمک در کارهای آشپزخانه است، آنجا را به یک آزمایشگاه علمی برای وی تبدیل کنید و مواد و وسایل لازم را برایش مهیا سازید.

.

الگوی خلاقیت برای کودکان خود باشید

چه مقدار خلاق هستید؟ در چه کاری می‌توانید از خلاقیت خود بهره و لذت ببرید؟ آشپزی، آوازخوانی، باغبانی، نقاشی، رقص؟ کودکانی که والدین خود را در حال خلاقیت ببینند بیشتر به سوی این فعالیت‌ها جذب می‌شوند. اگر مدت مدیدی از آخرین خلاقیت شما می‌گذرد، به وسیله کودک درون خود فکر و تلاش کنید و آنچه شما را در آن هنگام خوشحال می‌کرد به یاد آورید و زمان خود را، حتی برای نیم ساعت، صرف آن کار کنید. سپس احساس خود را دریابید و ببینید آیا از انجام آن لذت بردید و می‌خواهید که روز دیگر هم این کار را تکرار کنید؟

.

از محدود کردن و نظارت بیش از حد خودداری کنید

این مورد ممکن است اینطور به نظر بیاید که موارد قبل را کمی نقض کرده باشد ولی مهم این است به یاد داشته باشید که تعادل داشتن در همه موارد لازم است. اگر کودک احساس کند که همواره تحت نظارت است، ممکن است که کمتر ریسک کند که این موضوع باعث کاهش خلاقیت وی گردد. اگر مشوق استقلال کودک خود باشید، خواهید دید که قوه تخیل وی هم شکوفا می‌شود. در آینده هنگامی که فرزند خود را در حال آرام بازی کردن، نقاشی یا نوشتن دیدید، از اظهار نظری مانند؛ «چه می‌کشی؟!» خودداری کنید. چنین جملاتی او را از حالت خلاقیت خارج می‌سازد، در عوض برای خود یک فنجان قهوه درست کنید و از لحظاتتان لذت ببرید.

.

برای خلاقیت فرزندتان برنامه‌ریزی کنید

این برای والدین شاغل می‌تواند مشکل باشد ولی کودکان نیاز به زمانِ از پیش تعیین نشده برای تصور، ساختن، تجربه اندوزی و کشف دارند. این موضوع می‌تواند نیم ساعت نقاشی پس از شام خوردن و کتاب خواندن قبل از رفتن به رختخواب باشد یا این‌که یک ساعت در آخر هفته خود را به او اختصاص دهید. برای این کار به طور حتم، زمان بگذارید.

.

بازگشت به مبانی علمی و اسباب‌بازی‌های مناسب آن

اسباب‌بازی‌هایی که سروصدا تولید می‌کنند، بسیار سرگرم کننده هستند و به طور قطع جای خود را دارند ولی به تفکر خلاق کودک شما کمکی نمی‌کنند. اسباب‌بازی‌هایی مانند میله‌های سبک، لوله‌های پلاستیکی، بلوک‌های سبک با اشکال متفاوت، عروسک، لوازم اداری، شن و ماسه و آب این کار را انجام می‌دهد. برای تماشای بازی کودک خود وقت بگذارید و نگاهی سریع به ابزار موجود خود بیاندازید. چه چیزی می‌تواند کودک شما را بیشتر سرگرم کند؟ چه اشیایی او را به بازی‌های خلاقانه وامی دارد؟ آیا می‌توانید اسباب‌بازی‌هایی که بسته هستند (اسباب‌بازی‌هایی که با یک یا دو دگمه کار می‌کنند) را با یک اسباب بازی باز (اسباب‌بازی‌هایی مانند بلوک که کار بیشتری می‌توان با آن انجام داد) معاوضه کنید؟

کاهش نشستن در جلو صفحۀ نمایش (تلویزیون، مانیتور،…)

برای برخی از خانواده‌ها این مشکل به سختی حل می‌شود ولی همگی ما می‌توانیم تلاش کنیم که زمان کمتری به تماشای فیلم و کارتون یا بازی‌های کامپیوتری صرف و به جای آن نقاشی، شهرسازی با بلوک و خمیر بازی یا هر کار خلاقانه دیگر کنیم.

.

اشاره به نکات کوچک زندگی

این نکات ریز می‌تواند یک قورباغه در پارک، شکل خطوط روی درختان یا ابری زیبا باشد. این موضوع باعث شگفتی و توجه کودک برای قدرشناسی چیزهای کوچک در زندگی می‌شود.