تهوع همراه با استفراغ یا بدون آن: این حالت بخصوص به هنگام صبح، یکی از اولین نشانه های حاملگی واز عوارض شایع این دوران است که اغلب در اواخر ماه سوم خود به خود بهبود می یابد .
برای مقابله با این ناراحتی خوردن یک تکه نان برشته یا بیسکویت قبل از برخاستن از رختخواب ، مصرف غذا به مقدار کمتر ولی در دفعات بیشتر در طول روز ، خودداری از مصرف غذاهای نفاخ،چرب و پرادویه توصیه می شود.
در صورت داشتن استفراغ های شدید ، مکرر و به دفعات زیاد به کارکنان بهداشتی مراجعه شود.
تکرر ادرار در بارداری: در ابتدای بارداری معمولا به علت بزرگ شدن رحم وفشار آن بر روی مثانه دفعات ادرار کردن بیشتر می شود.بعدها ممکن است به علت تغییر وضع رحم وخارج شدن آن از لگن، فشار آن بر مثانه کمتر شدو این حالت از بین برود. ولی در اواخر حاملگی با پایین آمدن سر جنین به داخل لگن وفشار ناشی ازآن دوباره تکرر ادرار دیده می شود.
توصیه می شود خانم باردار از مصرف مایعات قبل از خواب خوداری کند. ضمنا هرگز ادرار خودرا نگه ندارد زیرا این کار باعث مشکلات ادراری می شود.در صورتی که تکرر ادرارهمراه با سوزش و درد زیر شکم باشد نشانه عفونت ادراری است و باید با کارکنان بهداشتی درمانی مشورت شود.
خستگی وخواب آلودگی در بارداری : در اوایل حاملگی بیشتر زنان احساس خستگی و خواب آلودگی می کنند.معمولا این حالت بعداز ماه چهارم بارداری بر طرف می شود. استراحت بیشتر و تغذیه صحیح در این مواقع لازم است.
یبوست در بارداری : بسیاری از خانمها که در حالت عادی اجابت مزاج طبیعی دارند ممکن است به علت تغییرات هورمورنی و کند شدن حرکات روده ها وکاهش فعالیت جسمانی در حاملگی دچار یبوست شوند.مصرف زیاد مایعات درطول روز(حدود 6لیوان درروز)،استفاده از میوه وسبزیجات تازه،مصرف غذاهای حاوی فیبر زیاد مثل نان سبوس دار وعادت به اجابت مزاج در ساعات معینی از روز درجلوگیری از این حالات موثر است. مصرف ملین در حاملگی توصیه نمی شود،به جز مواردی که پزشک یا ماما تجویز می کند.
تنگی نفس در بارداری : به علت بزرگ شدن رحم وافزایش فشار آن به قسمت پایین ریه ها ونیز اثرات هورمون های مربوط به بارداری ، ممکن است مختصری احساس تنگی نفس و تند شدن تنفس ایجاد شود. گذاشتن چند بالش زیر سروشانه ها و قرار گرفتن به حالت نیمه نشسته و اجتناب از پرخوری در کاهش تنگی نفس به هنگام خوابیدن کمک می کند . در صورت پیشرفت این حالت حتما باید با پزشک یا ماما مشورت شود.در ماه آخر بارداری ، زمانی که سر جنین در داخل لگن قرار می گیرد ، نفس کشیدن برای مادر راحت تر می شود.
زیاد شدن ترشحات مهبل (واژن) در بارداری :درطول حاملگی ترشحات واژن افزایش می یابد که این ترشحات سفید رنگ یابی رنگ ، غلیظ وبد بو است. در این موارد لازم است ناحیه تناسلی خشک نگه داشته شده و بهداشت رعایت شود. در صورتی که رنگ ترشحات زرد یا مایل به سبز شده با خارش ، سوزش ویا بوی بد همراه باشد باید به پزشک یا ماما مراجعه شود.
گرفتگی عضلات پا در بارداری : ازنیمه بارداری به علت بزرگی رحم وفشار روی اعصاب، گرفتگی عضلات پاها شایع است . گرم نگه داشتن و ماساژ عضلات ، باعث کم شدن گرفتگی عضلات و کاهش درد می شود . چنانچه با این اقدامات گرفتگی عضلات رفع نشد، ممکن است علت آن ، اختلال کلسیم باشد . در این صورت بهتر است با پزشک مشورت شود.
کمر دردو پشت درد در بارداری: در برخی خانم ها بزرگ شدن رحم باعث انحراف مهره های کمر ، به سمت جلو شده ودرد پشت وکمر ایجاد می کند .استراحت و پوشیدن کفش پاشنه کوتاه ، استفاده از کمربند مخصوص حاملگی ، انجام حرکات ورزشی مناسب و گرم نگه داشتن این قسمت ها در کاهش درد موثر است .توصیه می شود این مادران بر روی تشک سفت بخوابند .
واریس در بارداری : در حاملگی گاهی به علت افزایش وزن بدن، سنگینی رحم و فشار آن به رگهای بزرگ در لگن و سیاه رگهای پشت ران و ساق پا ، جریان خون مختل شده وواریس ایجاد می شود . در این حالت عروق پا متورم و دردناک است. درد و ناراحتی ناشی از واریس را می توان با استراحت و نگه داشتن پاها (ساق وران) در سطحی بالاتر از سطح بدن ،کم کرد. مادر باید دراز کشیده و پاهای خود را روی صندلی یا چند بالش قرار دهد وازایستادن یا نشستن به مدت طولانی خودداری کند. پوشیدن جورابهای مخصوص با مشورت پزشک یاماما نیزدر این موارد توصیه می شود.
درد کشاله ران در بارداری : با بزرگ شدن رحم ممکن است خانم باردار، دردهای مبهمی را در کشاله ران احساس کند . اغلب این درد ها با استراحت رفع می شود . اگر این گونه دردها مداوم شود باید به پزشک یا سایر کارکنان بهداشتی مراجعه شود.
بی خوابی در بارداری : با افزایش ماههای حاملگی به علت بزرگ شدن شکم ،حرکات جنین،درد پشت،کمردرد و تنگی نفس به تدریج خوابیدن برای مادر مشکل می شود .نوشیدن یک لیوان شیر گرم قبل از رفتن به بستر، گذاشتن کیسه آب گرم برروی پاها ، چند دقیقه قدم زدن در هوای آزاد ، حمام کردن با آب گرم و نخوردن غذاهای سنگین در رفع بی خوابی موثراست .ضمنا بزرگی شکم و فشار رحم به رگهای خونی که از پشت آن رد می شود باعث اختلال در رسیدن خون به جنین وبعضی اندامهای زن باردار باید درماههای آخر از خوابیدن به پشت خودداری کند. در این تصویر بهترین وضعیت خوابیدن برای زنان باردارمشاهده می شود:
سوزش دل در بارداری :یکی از شایع ترین شکایات زنان حامله سوزش سردل یا ترش کردن است که معمولا در اثر برگشت محتویات معده به مری بوجود می آید.در اکثر خانمهای باردار این حالت خفیف است وبا مصرف غذا با حجم کمتر ودر وعده های بیشتر ، حذف غذاهای دیر هضم ،چرب وسرخ کرده از رژیم غذایی وخودداری از تندخوردن غذا بهبود می یابد. در صورتی که با رعایت این موارد باز هم سوزش سردل ادامه داشت به کارکنان بهداشتی مراجعه شود.
خارش در بارداری : از نیمه دوم بارداری به بعد به علل مختلف از جمله بزرگ شدن رحم ،به تدریج عضلات وپوست شکم کشیده می شود.در این حالت برخی از خانمها از خارش پوست شکم و گاهی سایر نواحی بدن شکایت دارند. پوشیدن لباسهای گشاد و آزاد،حمام کردن با آب ولرم و استفاده کمتر از صابون در محل خارش،همچنین مالین محلول های نرم کننده برای کاهش خارش مفید است. خاراندن پوست سبب خارش بیشتر می شود بنابراین بهتراست از ان کار خودداری ودر صورت شدیدبودن خارش ویا ایجاد ضایعات پوستی در ناحیه خارش به پزشک یا ماما مراجعه شود.
احساس ضعف وسستی: به علت تغییرات هورمونی ناشی از حاملگی ممکن است مادر احساس ضعف وبی حالی کند .در این موارد استفاده از هوای تازه ومحیط آرام ودور از ازدحام ، تنفس عمیق ، انجام حرکات ورزشی سبک،خودداری از تغییر وضعیت ناگهانی مثلا از حالت نشسته به حالت ایستاده یا حالت خوابیده به نشسته توصیه می شود .
ویار در بارداری : بعضی از زنان در بارداری به مواد خاصی در اطراف خودحساس می شود.مثلا از برخی بوها یا غذاها شدیدا ناراحت می شوند،یا برعکس به خوردن برخی مواد تمایل پیدا می کنند. ویار غذایی شدیدترین نوع ویار در حاملگی است.گاهی تمایلات ناجوری در خانمهای باردار دیده میشود . مانند خاک خوری ،خوردن برفک یخچال ویا سایر مواد مضر . لازم است این افراد ضمن خودداری ازاین کار ، باپزشک یا ماما مشورت کنند .
زیرا ممکن است این حالت به علت کمبود ماده خاصی در بدن باشد. گاهِی خانم باردار ممکن است بطور ناگهانی یا تدریجی دچار ناراحتی هایی شود که بی توجهی به آن موجب وقوع عوارض ناگوار برای او یا جنین ویا هردو می شود .
برای جلوگیری از بروز این عوارض آگاهی از علائم خطر ضروری است.در صورت مشاهده این علائم بایدهر چه زودتر به پزشک متخصص یا سایر کارکنان بهداشتی مراجعه شود : -خونریزی یا هر گونه لکه بینی -کاهش حرکات جنین در نیمه بارداری(بخصوص ماههای آخر) -آبریزش -سردرد مداوم -تاری دید وسرگیجه -تب ولرز -ورم صورت ودست ها -استفراغ های شدید دمداوم ویا خونی -درد زیر شکم یا درد مشابه درد قائدگی ویا درد پهلوها -افزایش ناگهانی وزن -سوزش ادرار -زردی -ضایعات پوستی مانند ضایعات بیماری آبله مرغان،سرخچه و... خونریزی در نیمه اول حاملگی بخصوص سه ماها اول اغلب از علائم سقط یا حاملگی خارج رحم ویا بچه خوره (مول) است. این حالت در نیمه دوم حاملگی بویژه سه ماهه سوم علامت جدا شدن زودتر از موعد جفت از دیواره رحم ویا پایین قرار گرفتن جفت در رحم است که همه این موارد برای مادر و جنین خطر آفرین می باشد.