آکاایران: در ورودی معده دریچه ای وجود دارد که به شکل ماهیچه ای حلقوی می باشد و اسفکتر تحتانی مری نامیده می شود. این دریچه پس از عبور غذا از آن بلافاصله بسته می شود. اگر این دریچه بسته نشود یا گاه و بی گاه باز شود، اسید تولیدی در معده به داخل اسفکتر وارد می شود. این مسئله باعث دردهایی از قبیل سوزش قفسه سینه می شود که سوزش معده نامیده می شود. اگر درد اسیده معده بیش از دو بار در هفته اتفاق بیفتد، شما دچار بیماری اسید معده شده اید که به بیماری ریفلاکس معده به مری معروف است.
چه چیزی باعث بیماری اسید معده می شود؟
یکی از دلایل رایج بیماری اسید معده، نابهنجاری معده یا فتق هیاتال می باشد. این مسئله زمانی اتفاق می افتد که قسمت بالایی معده و اسفکتر تحتانی مری به بالای دیافراگرم (ماهیچه ای که معده شما را از قفسه سینه جدا می کند) حرکت کند. دیافراگم به حفظ اسید در داخل معده کمک می کند. اگر شما دچار فتق هیاتال شده باشید، اسید به داخل اسفکتر شما وارد می شود و موجب دردهای ناشی از بیماری اسید معده می شود.
در اینجا فاکتورهای خطرناک دیگر بیماری اسید معده ذکر شده است:
- مصرف غذا به مقدار زیاد و دراز کشیدن پس از صرف غذا
- چافی
- مصرف غذای سنگین، به پشت خوابیدن یا خم کردن کمر
- مصرف میان وعده پیش از خواب
- مصرف برخی موادغذایی مثل مرکبات، گوجه فرنگی، شکلات، نعناع، سیر، پیاز یا غذاهای چرب یا تند
- مصرف برخی نوشیدنی ها از جمله الکل، نوشیدنی های کربناتی، قهوه یا چای
- سیگار کشیدن
- باردار بودن
- مصرف آسپرین، ایبوپروفن، شل کننده های عضله یا داروهای فشار خون
نشانه های بیماری اسید معده
نشانه های رایج بیماری اسید معده:
- سوزش معده: سوزش معده که از معده تا قفسه سینه یا حتی تا گلو ادامه می یابد.
- استفراغ: برگشت اسید ترش یا تلخ به داخل گلو یا دهان
سایر نشانه های بیماری اسید معده عبارتند از:
- نفخ
- مدفوع خونی یا استفراغ خونی
- آروغ زدن
- اشکال در بلعیدن غذا- باریک شدن مری که باعث می شود غذا در گلو گیر کند
- سک سکه ای که قطع نشود
- تهوع
- کاهش وزن بدون دلیل
- خس خس کردن، سرفه های خشک، گرفتگی صدا یا سینه، گلو درد مزمن
چگونه بیماری اسید معده تشخیص داده می شود؟
در صورتی که علائم بیماری را دو بار یا بیشتر در هفته مشاهده کردید به پزشک خود مراجعه نمایید. علائمی از قبیل سوزش معده نشانه های اصلی بیماری اسید معده می باشد به خصوص زمانی که روش زندگی خود را عوض کنید، آنتی اسیدها کمک به کاهش علائم می کنند.
اگر این مراحل کمک نکرد و هنوز نشانه های شدید از بیماری مشاهده می کنید، پزشک برای تشخیص مطمئن تست هایی توصیه می کند. ممکن است چند آزمایش مور نیاز باشد:
- فرو دادن باریم برای بررسی زخم یا باریکی مری مورد استفاده قرار می گیرد. محلول برای نشان دادن ساختار با استفاده از اشعه ایکس بلعیده می شود.
- فشارسنجی مری برای بررسی عملکرد مری و اسفکتر تحتانی مری
- اندازه گیری pH برای تعیین اسید در مری انجام می شود. پزشک یک وسیله به داخل مری وارد می کند و برای بررسی اسید مری، آن را به مدت یک تا دو روز در آنجا می گذارد.
- آندوسکوپی برای بررسی مشکلات موجود در معده یا مری انجام می شود. این آزمایش شامل وارد کردن یک لوله بلند، انعطاف پذیر و سبک به داخل گلو می باشد. در ابتدا، پزشک انتهای گلوی شما را بی حس می کند و به شما داروی مسکن می دهد سپس کار شروع می شود.
- آزمایش بافت برداری در طول آندوسکوپی برای بررسی نمونه های بافت در زیر میکروسکوپ انجام می شود و عفونت و نابهنجاری ها بررسی می شود.
آیا بیماری اسید معده با رژیم و تغییر شیوه زندگی درمان می شود؟
یکی از راه های موثر درمان بیماری اسید معده اجتناب از غذاها و نوشیدنی هایی است که باعث شروع علائم می شوند. در این جا مراحل دیگری که می توانید انجام دهید وجود دارد:
- در طول روز تعداد وعده های غذایی خود را زیاد کرده و حجم غذا را کم کنید.
- سیگار را ترک کنید.
- زیر سر خود تعداد بالشت قرار دهید و ارتفاع آن را حداقل 4 تا 6 اینچ افزایش دهید.
- حداقل 2 تا 3 ساعت پیش از خوابیدن غذا بخورید.
- برای چرت های روزانه تلاش کنید بر روی صندلی بخوابید.
- از پوشیدن لباس ها و کمربندهای تنگ خودداری کنید.
- اگر چاق هستید یا اضافه وزن دارید سعی کنید با تغییر رژیم غذایی و ورزش وزن خود را کاهش دهید.
- از پزشک خود بپرسید آیا دارویی باعث شروع علائم بیماری اسید معده یا سوزش قفسه سینه می شود و از مصرف آن ها اجتناب کنید.
آیا مصرف دارو باعث درمان بیماری اسید می شود؟
در بیشتر موارد، تغییر شیوه زندگی همراه با مصرف داروها تمام چیزی است که به کنترل نشانه های بیماری اسید معده کمک می کند.
آنتی اسیدها مثل alka-seltzer، maalox، mylanta، rolaids یا Riopan اسید معده شما را خنثی می کنند. اما ممکن است باعث اسهال یا یبوست شوند به خصوص اگر در مصرف آن ها زیاده روی کنید. بهتر است از آنتی اکسیدان هایی که حاوی هیدروکسید منیزیم و هیدروکسید آلومینیوم است استفاده کنید. هنگامی که این داروها به صورت ترکیبی استفاده شوند عوارض جانبی معده را خنثی می کنند.
اگر استفاده از آنتی اسیدها کمکی نکرد، پزشک شما سایر داروها را پیشنهاد می کند. برخی از آن ها نیاز به تجویز دکتر دارد. پزشک ممکن است به شما پیشنهاد کند یک نوع دارو یا ترکیبی از آن را استفاده کنید مانند:
- عامل فوم ساز (Gaviscon) معده شما را می پوشاند و از برگشت جلوگیری می کند.
- مسدود کننده های H2 (Pepcid, Tagamet, Zantac) تولید اسید را کاهش می دهد.
- مهارکننده های پمپ پروتون (Prilosec, Prevacid, Protonic, Aciphex, Nexuim) نیز باعث کاهش مقدار اسید معده می شوند.
- پروکینتیک ها (Reglan, Urechloine) باعث قوی شدن اسفکتر تحتانی مری می شوند، معده شما را سریع تر خالی می کنند و برگشت اسید معده را کاهش می دهند.
بدون مشورت با پزشک خود آنتی اسیدها یا داروها را همزمان مصرف نکنید.
آیا بیماری اسید معده با جراحی درمان می شود؟
اگر داروها به طور کامل علائم بیماری اسید معده را از بین نبردند و علائم به شدت در زندگی شما مشکل ایجاد کند، پزشک عمل جراحی را توصیه می کند. در صورتی که داروها موثر نباشند، دو نوع درمان با استفاده از جراحی وجود دارد:
جدیدترین روش جراحی قرار دادن یک حلقه به نام LINX در انتهای مری (لوله ای که دهان را به معده متصل می کند) می باشد. این حلقه دارای زبانه های تیتانیومی مغناطیسی است که با استفاده از سیم های تیتانیومی در کنار یکدیگر نگه داشته می شوند. این قطعه با جلوگیری از برگشت محتویات معده به مری کمک می کند. در مطالعه ای نشان داده شد بیمار پس از عمل داروهای خود را قطع کرده است. در صورتی که شما به برخی غذاها حساسیت دارید، نمی توانید از این دستگاه استفاده کنید همیچنین در صورتی که از دستگاه LINX استفاده کنید نمی تواندی تست MRI انجام دهید.
نوع دیگری از عمل جراحی فوندوپلیکاسیون می باشد که از برگشت اسید معده جلوگیری می کند. در این عمل یک دریچه مصنوعی در بالای معده ساخته می شود. در این جا قسمت بالایی معده در اطراف اسفکتر تحتانی مری پوشیده می شود، قوی می شود، از برگشت اسید جلوگیری می شود و فتق هیاتال نیز برطرف می شود. جراحان این عمل جراحی را از طریق باز کردن قفسه سینه و شکم و یا از طریق ورود لوله به داخل شکم انجام می دهند.
این عمل های جراحی در صورتی که درمان دارویی به نتیجه نرسد، به عنوان آخرین راه انجام می شوند.
منبع : 