آکاایران: شیردهی چه فوایدی برای مادر دارد؟
شاید کمتر کسی باشد که از فواید شیردهی برای نوزادان آگاه نباشد، اما فواید بیشمار آن برای مادران معمولاً نادیده گرفته می شود. از تاثیر هورمون اکسی توسین بر رحم مادر گرفته تا فواید احساسی آن، شیردهی فواید بسیار زیادی برای مادر دارد.
آکاایران: فواید بی نظیر شیردهی برای سلامت مادر
فواید شیردهی برای مادر
یکی از رازهای شیردهی این است که به همان اندازه که برای نوزاد فایده دارد، برای مادر نیز مفید است. تولید شیر نه تنها فرایند فیزیولوژیک طبیعی که با بارداری شروع می شود را ادامه دار می کند، بلکه فواید کوتاه و بلند مدت بسیار زیادی نیز بر سلامت مادر دارد. معمولاً تاکیدی بر این مسائل در جلسات مشاوره پیش از زایمان نمی شود و والدین نیز معمولاً از آن غافل هستند. در این مقاله قصد داریم شما را با فواید شیردهی برای مادران آشنا می کنیم.
1. کاهش کم خونی:یکی از اولین اثرات شیردهی که تقریبا بلافاصله بعد از زایمان آغاز می شود، این است که کودک شروع به مکیدن سینه مادر می کند و هورمون اکسی توسین در بدن مادر بالا می رود.
خود هورمون بسیار مهم اکسی توسین باعث می شود که خونریزی بعد از زایمان کاهش پیدا کند.این باعث می شود که به تدریج آنمی و کم خونی هم در بدن مادر کاهش پیدا کند و نیاز به قرص آهن و مکمل های قوی در مادر کم شود.
این اثر کاهش آنمی بعدا هم ادامه دارد، زیرا مادری که به کودکش شیر می دهد، پریودش کمتر اتفاق می افتد یا اگر اتفاق بیفتد، نسبت به خانم هایی که به بچه شیر نمی دهند، با خونریزی کمتری است.
2. کاهش سرطان سینه: اثر شیردهی در ممانعت از سرطان سینه در قبل از یائسگی، مساله ای ثابت شده است و در مقالات متعددی در این مورد بحث شده است.
فواید شیردهی برای سلامت مادر
3. کاهش سرطان تخمدان: اثر مفید دیگر شیردهی، ممانعت از سرطان تخمدان در درازمدت است که اثر خود را با کاهش اوولاسیون و تخمک گذاری های مکرر نشان می دهد.
4. کاهش پوکی استخوان: شیردهی به کاهش ریتم پوکی استخوان کمک می کند. بسیاری از افراد فکر می کنند مادری که به فرزندش شیر می دهد، ذخایر کلسیم خود را خالی می کند.
ولی این طور نیست و در دراز مدت کاهش ریتم پوکی استخوان در این مادران به چشم می خورد.
5. افزایش قدرت سیستم ایمنی:از دیگر اثرات شیردهی به فرزند می توان به افزایش قدرت ایمنی اشاره نمود که باعث می شود عفونت ها از جمله عفونت مثانه کاهش یابند.
6. فواید عاطفی: شیردهی به کودک، از نظر عاطفی هم خیلی موثر است، یعنی در اثر شیردهی، یک احساس وابستگی و عاطفی بین مادر و فرزند به چشم می خورد.
همچنین به مادر نوعی حس اعتماد می دهد، یعنی مادر با شیردهی به فرزندش احساس می کند که می تواند کاری بسیار مهم شامل تغذیه کودکش را فاقد کمک شخص دیگری انجام دهد و از این نظر مستقل باشد و روی پای خودش بایستد.
7. کاهش وزن مادر در اثر شیردهی: در اثر شیردهی کاهش وزن در مادران دیده می شود، یعنی مادران اضافه وزنی که در بارداری به دست آورده اند را تدریجا از دست می دهند و بنابراین خیلی بهتر به وزن نرمال خود می رسند، نسبت به مادرانی که تا به حال به فرزند خود شیر نداده اند.
8. کاهش دیابت نوع 2:دیابت نوع دو هم در مادرانی که شیر می دهند، در سنین بعدی فرزندآوری و سنین بعدی زندگی کمتر به چشم می خورد.
9. کاهش افسردگی بعد از زایمان:یکی دیگر از اثرات شیردهی این است که افسردگی بعد از زایمان را کاهش می دهد، زیرا این مادران احساس مفید بودن بیشتری دارند و به دلیل احساس دلبستگی خاصی که به نوزادشان پیدا می کنند، درصد ابتلا به افسردگی بعد از زایمان در آن ها کاهش می یابد.
10. نوعی جلوگیری طبیعی:شیر دادن به فرزند، نوعی جلوگیری طبیعی به حساب می آید، یعنی این مادران کمتر به صورت ناخواسته باردار می شوند، نسبت به مادرانی که شیر نمی دهند؛ بنابراین شیردهی به خصوص در شش ماه اول بعد از زایمان، نوعی جلوگیری طبیعی به حساب می آید که عملا نوعی حفاظت در برابر فرزندآوری ناخواسته در این مادران است.
فیزیولوژی شیردهی
مکیدن نوزاد باعث می شود که هورمون پرولاکتین در مادر ایجاد شود، بنابراین هورمون پرولاکتین که به طور کلی از هیپوفیز ترشح می شود، بالا می رود و به تداوم شیردهی کمک می کند.
پس مادری که از شیر کم شاکی است و از پزشک می خواهد به او دستور دادن شیر خشک به فرزندش را بدهد، اولین سوالی که پزشک از او می پرسد، این است که روزانه چند بار تلاش به شیردهی می کنید، چون خود مکیدن سینه مادر توسط کودک به تداوم شیردهی کمک می کند.
به این مادران گفته می شود در دادن شیر به کودک حوصله کنند. این مساله ای نیست که در همان شب تولد نوزاد حادث شود، زیرا ممکن است در آن زمان، مادر به دلیل درد یا دارو های بیهوشی و یا اگر زایمان طبیعی باشد، به خاطر درد و بخیه ها، تمایلی به شیردهی نداشته باشد و نوزاد را از خود دور کند، اما در آغوش گرفتن و مکیدن نوزاد به موفقیت مادر در امر تولید شیر کمک می کند.
به مادران توصیه می کنیم بعد از یکسالگی کودک، حتما با غذا های کمکی (که از شش ماهگی با حجم کم شروع شده بود)، تلاش کنند کودک را به خوردن غذا های جامد هم عادت بدهند و عملا سفره خانوار از قبیل:گوشت، مرغ، ماهی، سبزیجات و میوه ها در اختیار کودک قرار بگیرد و این طور نباشد که کودک فقط وابسته به شیر مادر باشد.
کودکی که تا دو سالگی فقط و منحصرا از شیر مادر تغذیه کند، دچار کاهش رشد خواهد شد، بنابراین توصیه خیلی قدیمی مبنی بر اینکه تا دو سالگی فقط به کودک شیر بدهید، اشتباه است.
تا یکسالگی و ترجیحا تا شش ماهگی می توان فقط از شیر مادر استفاده کرد و بعد باید کودک را طبق برنامه و جدول دادن غذا های کمکی، کم کم به غذا های کمکی عادت داد و از یکسالگی به بعد به صورت نسبتا جدی تری این مساله دنبال شود و تا دو سالگی، شیر مادر فقط به صورت تفننی و به عنوان یک کمک و یا ادامه علاقه و وابستگی کودک به او داده شود.
بعد از دو سالگی هم ترجیحا کم کم دادن شیر مادر به کودک قطع شود، البته در مقالات فعلی گفته می شود تا هر وقت که خود کودک دلش بخواهد، می تواند از شیر مادر تغذیه کند، اما باز هم تاکید می کنم نباید در حدی باشد که جایگزین غذا های اصلی خانوار شود و کودک دیگر رغبتی به خوردن غذا های اصلی نداشته باشد و در نتیجه دچار کاهش وزن و سوء تغذیه نشود.
مادران چگونه می توانند شیر خود را افزایش دهند؟
در درجه اول، حمایت عاطفی خانواده و همسر خیلی کمک کننده است. مادری که آرامش بیشتر و استرس کمتری داشته باشد، می تواند در شیردهی به فرزندش موفق تر باشد.
اگر مادر بخواهد به دلیل شغل های سنگین و دوربودن از کودک، به مدت طولانی شیردهی را قطع کند و در زمانی که در منزل حضور ندارد، کودک شیر خشک مصرف کند، این امر خیلی در خشک شدن شیر مادر موثر است و ممکن است شیر مادر آن قدر کم شود که دیگر برای تغذیه کودک مناسب نباشد.
پس توصیه می شود مادران عزیز از استرس دوری کنند و از مشاغل سنگین اجتناب ورزند یا کودک شان با آن ها در شرایط مناسب در محل کار حضور داشته باشد که بتوانند به شیردهی ادامه بدهند.
توصیه دیگر اینکه خود مادر تغذیه مناسبی داشته باشد و از مصرف مایعات و شیر اجتناب نکند.
یکسری از دارو ها هم به این امر کمک می کنند مانند فنل که مادران آن را به اسم شیرافزا می شناسند که به صورت گیاهی است و در داروخانه ها به صورت قطره و قرص موجود می باشد که می تواند زیر نظر پزشک، برای افزایش شیر مورد استفاده قرار بگیرد.
این دارو ترکیبی از رازیانه است که از زمان های قدیم در طب سنتی برای افزایش شیر مادر مورد استفاده قرار می گرفته است.
همچنین قرص های هورمونی فقط حاوی پروژسترون شامل لاینسترول موجود می باشند. لاینسترول یک قرص شیردهی معروف است که صرفا شامل ترکیبات پروژسترونی می باشد و به این ترتیب، هم نوعی قرص جلوگیری به حساب می آید و هم اینکه به افزایش شیر مادران کمک می کند.
شیر خشک و کودکان تپل تر!
برخی مادران معتقدند دادن شیر خشک به کودک باعث وزن گیری بهتر کودک می شود. این عقیده اشتباهی است!در حقیقت، ترکیبی بهتر از شیر مادر برای کودک موجود نیست. به ویژه که دارای ایمونوگلوبولین هایی است که از طریق شیردهی به شیرخوار منتقل می شوند و کودک را در برابر عفونت های زمان کودکی حفظ می کنند.
اما مصرف شیرخشک باعث می شود قند، چربی و کالری بیشتری به کودک برسد که در درازمدت باعث تپل تر شدن کودک می شوند.
اما باید دانست که تپل بودن کودک، دلیلی بر سالم بودن او نیست.
بسیاری از مادران از فواید بیشمار شیردهی بی اطلاعند. بسیاری از متخصصین نیز چه از روی ناآگاهی و چه تحت تاثیر صنعت شیرخشک، از آگاهی دادن به مادران خودداری می کنند. تلاش ما در این مقاله مطلع کردن مادران از این فواید بوده است. با امید اینکه مادران بیشتری بخاطر خودشان و فرزندشان، تصمیم بگیرند که از شیر خود برای تغذیه فرزندشان استفاده کنند.
فواید بی نظیر شیردهی برای سلامت مادر
منبع : namnak.com