شاید سؤالاتى از قبیل: چرا اوضاع ما چنین شده است؟ چرا من شغل مناسبى ندارم؟ چرا درس بخوانم؟ چرا آینده من نامعلوم است؟ چرا این قدر بدبختم؟ چرا درآمد مکفى ندارم؟ و ... را از خود پرسیده و یا با دوستان خود در میان گذاشته باشید. البته درست است که این مسائل و پدیدهها دلایل و عوامل بیرونى نیز دارند که نقش آنها را در ایجاد چنین وضعى نمىتوان نادیده گرفت؛ امّا ریشه بیشتر این مشکلات و سؤالات را مىتوان در درون هر شخص یافت و با پى بردن به منشأ و علّت آنها مىتوان براى تغییر یا حلّشان راه پایانى یافت. در این مقاله، کوشش شده است که فرمولها و راهکارهایى عملى جهت شناخت و تقویت قواى درونى و اراده ارائه شود، تا از طریق آن بتوان در جهت مسلّط شدن بر اوضاع و ایجاد تغییرات بیرونى مطلوب، گام برداشت. شناخت و به کارگیرى این راهکارها، به ما کمک مىکند که اولاً بهتر و بیشتر بتوانیم علل واقعى ایجاد چنین مشکلاتى را بدانیم و ثانیاً قادر باشیم راهحلهایى براى مقابله و دفع و رفع آنها بیابیم. و اکنون بخوانید.
1. دوستى با خداوند
ذکر نام و یاد خداوند، به انسان، چنان آرامش و اطمینانى مىبخشد که در پرتو آن، انسان، قدرت خاصى به دست مىآورد. به تعبیر قرآن: «دل، با یاد خداوند آرام مىگیرد». البته ذکر خداوند، نعمتى است که بندگان خاص خداوند دارند؛ زیرا هرگاه شما یاد خدا کردید، معلوم مىشود اوّل خدا به یاد شما بوده و به شما توفیق چنین کارى را عطا نموده است و برعکس، کسانى که از خدا روى گرداناند و از یاد و نام خدا غافل و در تمام عمر نخواستهاند که به این موضوع بپردازند، زندگىشان با مشکلات و معضلات فراوانى مواجه مىشود که به بیان قرآن: «هر که از یاد من روى گرداند، زندگى دشوارى خواهد داشت» و بعد در جاى دیگر به دنبال علت آن هستند.
مراقب تنهایى خود باش که به اندیشه تبدیل مىشود؛ مراقب اندیشه خود باش که به عمل تبدیل مىشود؛ مراقب عمل خود باش که به عادت تبدیل مىشود؛مراقب عادات خود باش که به شخصیّت تبدیل مىشود؛ مراقب شخصیت خود باش که به سرنوشت تبدیل مىشود؛... و سرنوشت را نمىتوان از سر نوشت!
2. شروع کردن از خود و پرداختن به خویش
در این خصوص، اعتقاد بر این است که انسان باید ابتدا از خودش شروع کند؛ چرا که انسان، خلیفةالله است و قدرت خلق و تغییر به او عطا شده است. جمله معروفى است که شما نیز شاید شنیده یا خوانده باشید که: «انسانها معمولاً همان مىشوند که مىاندیشند». تصور انسان از خودش و از جهان پیرامونش راه و هدف او را تعیین مىکند. کسى که خود را بدشانس، بدبخت و ناتوانْ خطاب و احساس کند، نباید انتظار داشته باشد که دیگران به خوشبختى او کمک کنند.
پرداختن به خود و تسلط یافتن بر نفس خویش مىتواند در انجام دادن درست کارها به انسان کمک کند؛ چرا که انسان همیشه در حال نبرد با دو قدرت و دشمن است: یکى مشکلات و موانع بیرونى و دیگرى وسوسهها و هجومهاى درونى. مقابله با اولى، دورى از تنبلى و تنپرورى و سستى و خُمود و البته کار و تلاش دائم را مىطلبد و مقابله با دومى، جرئت و جسارت و ایمان و شجاعت لازم دارد که البته برترین فضائلاند و به همان اندازه به دست آوردنشان هم دشوارتر. اینها براى مقابله با دشمن درونى، لازماند.
3. داشتن هدف و برنامه روزانه زندگى
بىبرنامگى و بىهدفى، آدمی را به روزمرّگى مىکشاند و کسى که دچار روزمرگى شود، به دام افسردگى و احساس بیهودگى در زندگى نیز خواهد افتاد. نتیجه روزمره زندگى کردن، این است که: انسان، هر چه برایش پیش مىآید، انجام مىدهد، نه هر چه پیشبینى کند. یعنى منتظر بخت و شانس و اقبال و ... بودن؛ یعنى متوقف شدن و تکرارى زندگى کردن. کمترین خطر اینگونه زندگى کردن، این است که از مردن نیز بدتر است. داشتن هدف و برنامه، آدمى را به تفکّر و تلاش مستمر وا مىدارد که حاصل آن، حرکت و تغییر و رشد و موفقیت و جارى شدن است. که: «هستم اگر مىروم. اگر نروم، نیستم!».
4. ایجاد تغییر در نظام باورها
نظام باورها و نحوه تلقّى هر کس از خود و جهان پیرامونش، نوع نگاه، اهداف، برنامهها و کلاً همه هستى او را تحتالشعاع خود قرار مىدهد. پس باید نظام باورهاى خود را نسبت به هستى و جهان، بهگونهاى تغییر داد که از بدبینى، کجاندیشى و افکار ویرانگر و مأیوسکننده خالى شود.
چرا که اینگونه اندیشیدنها نه تنها در شکلگیرى شخصیت و منش آدمى مؤثر است، بلکه در دستیابى یا عدم دستیابى انسان به کلیدهاى فائق آمدن بر مشکلات نیز تأثیر دارد. نوع پیامها به ضمیر ناخودآگاه انسان در جاى خود، تأثیرات و تغییراتى در درون آدمى ایجاد مىکنند. لذا در این خصوص، عمل کردن به نکات ذیل براى شما سودمند خواهد بود:
1-رها شدن از عادتهاى فکرى بد.
2- عدم قضاوت درباره دیگران و سخن گفتن درباره چیزى بدون علم از آن.
3-احساس توانایى در دستیابى به اهداف.
4- عادت کردن به تکرار جملات مثبت و کوتاه براى ارسال به ضمیر ناخودآگاه، مثل: آدم موفقى خواهى شد. تکرار همیشگى و هر روزه جملات مثبت مىتواند انسان را به یک فرد شاداب، و پر انرژى و هدفمند، جهت رسیدن به رفاه و افتخار، یارى دهد.
5- داشتن آرزوهاى ممکن و خیالهاى مثبت: آرزو داشتن و خیالپردازى، تا زمانى که حالت افراط به خود نگرفته و از واقعیتْ دور نشده باشد، مىتواند مفید باشد. آرزو، حرکت و انگیزه و امید لازم را براى رسیدن به هدف در آدمى ایجاد مىکند و چنان نیروى قوىاى است که مىتواند آدمى را به هدف برساند. پس خیلى مواقع، خیالها به واقعیتْ تبدیل مىشوند.
6. تلاش و کوشش و اعتماد به نفس: در مقابل اراده آهنین آدمى همه چیز امکانپذیر است و اگر انسان به چیزى علاقهمند شد و براى رسیدن به آن تلاش مستمر داشت قطعاً بدان دست مىیابد. به قول دکتر على شریعتى: «آنجا که عشق فرمان دهد، مُحال، سر تعظیم فرود مىآورد». به تعبیر قرآن: «تنها آنچه انسان با سعى کوشش به دست مىآورد، براى او مىماند» و یافتن و رسیدن، راهى جز کوشش و خواستن ندارد و البته در این راه، اراده نیز لازم است.
امّا نباید فراموش کرد که انعطافپذیرى و تطبیق و وفق دادن خود با شرایط نیز لازم است. البته این موضوع نباید به معناى عقبنشینى، منفعل بودن، دائم اثر پذیرفتن یا همیشه همرنگ جماعت شدن و ... باشد.
5- مطالعه و تحقیق و کسب دانش
جستجوى حقیقت، به انسان، آگاهى و بینش مىدهد و انسان را مهیّاى عزیمت و رهایى و آزادى معنوى مىنماید. البته همه اینها یک شرط دارد و آن هم همراه شدن با توفیق الهى است که قطعاً شامل احوال همه بندگان نخواهد بود و تابع رضایت الهى است. اولاً باید مراقب بود که علم و درسِ آدمى باعث گمراهى نگردد و ثانیاً باید مراقب بود که آدمى، عالم بىعمل و عامل بىعلم نگردد که چون زنبورى بىعسل و درخت بىبار است. چه خوب است که از علم در جهت مثبت و خیر و نیکى استفاده شود.
منبع : tebyan.net