والدین همراه

نگاهی به نقش والدین در موفّقیّت تحصیلی ورفتاری فرزندان (3)

برای خواندن مقاله ی قبل اینجارا کلیک کنید.

خواسته‌های کودکان

هر چند کودکان معمولاً نیازهای خود، به ویژه نیازهای مرتبط با مسائل درسی را کمتر به زبان می‌آورند، امّا مانند هر انسانی خواسته‌ها و نیازهایی دارند که دوست دارند والدین به آنها اهمیت بدهند.

اغلب دانش‌آموزان در هر مقطع تحصیلی که باشند، دوست دارند والدین آنها از وضعیت تحصیلی‌شان آگاه شوند و با اولیاء مدرسه ارتباط مناسبی داشته باشند. این ارتباط به آنها اطمینانی خاص می‌بخشد.

ارتباط منظم و دوستانه والدین با اولیاء مدرسه، اطمینان خاطری دلنشین به دانش‌آموز می‌‌دهد و باعث می‌شود تا او خانه و مدرسه را جدا از هم و در مواردی مقابل هم نبیند.

ارتباط والدین با اولیاء مدرسه باعث شناسایی بهتر نقاط قوّت و ضعف دانش‌آموز شده و بر همین اساس یاری رساندن به او معنای بهتری پیدا می‌کند.

- فرزندان انتظار دارند تا والدین با ارتقاء سطح معلومات و آگاهی‌هایشان، نیازها، مشکلات و انتظارات آنها را پاسخ دهند تا آنها نیز به راحتی بتوانند راه درست را بیابند.

شش نکته کلیدی

پروفسور جویس استین از دانشگاه جان‌ها‌پکینز به شش نکته به عنوان نکات مهم در برقراری ارتباط بین والدین و فرزندان و آموزش عملی نظم و انضباط در کار و درس اشاره کرده و می‌گوید: «عوامل بسیاری در برقراری ارتباط مناسب بین فرزندان و والدین، والدین و اولیاء مدرسه ،و به طور کلی هماهنگی و ارتباط بین افراد خانه و مدرسه دخیل هستند که دلیل اصلی برقراری این ارتباط مناسب بین افراد خانواده و خانواده و اولیاء مدرسه آموزش و پرورش صحیح کودکان و در نهایت موفقیت تحصیلی آنها است.

الف) تربیت فرزند:

والدین و دیگر افراد مرتبط با کودکان چه در منزل و چه در مدرسه باید جهت‌گیری خود را به سمت آموزش و پرورش صحیح کودک متمرکز کنند. بنابراین:

*والدین باید با مطالعه ی کتاب، حضور در کلاس‌های آموزشی، مشورت با والدین موفق و... به بهترین شیوه آموزش و پرورش کودک مسلّط شوند. اگر چه والدین تحصیل‌کرده روی فراگیری مهارت «تربیت صحیح فرزند» تأکید دارند، اما لازم است تا والدین کم‌سواد و بی‌سواد نیز این مهارت را آموخته و به آن مسلّط شوند.

*برنامه‌ریزی خانواده باید در جهت تربیت صحیح فرزند، حفظ سلامت روحی و جسمی او و به ‌طور کلی حمایت صحیح و همه جانبه از کودک متمرکز شود.

*خانواده باید هم پای تغییر و تحوّلات ایجاد شده برای کودک حرکت کند. حضور در مقطع پیش‌دبستانی، دبستان، راهنمایی و حتی متوسطه و دانشگاه، تحوّلاتی است که فرزند باید با حمایت والدین این تحولات را پذیرفته و با آنها برخورد کند.

ب) گفت‌و گو و برقراری ارتباط:

والدین موظّف هستند تا ارتباطی مناسب بین تک تک افراد خانواده و مدرسه برقرار کنند که این هماهنگی و ارتباط بی‌تردید اثرات مثبتی بر وضعیت رفتاری- تحصیلی فرزند خواهد داشت، بنابراین:

* همواره در جلسه‌های اولیا و مربیان حضور پیدا کنید.

* نیازهای فرزندتان را یادداشت کنید و هنگام حضور در جلسه‌ها با مدیر، آموزگار یا مشاور در میان بگذارید.

* براساس یک جدول زمانی مشخص به مدرسه فرزندتان مراجعه کنید و از وضعیت تحصیلی فرزندتان مطّلع شوید. این ملاقات‌ها باید جدا از دعوت مدرسه برای جلسه اولیاء و مربیان صورت بگیرد.

ج) تعهد و متعهد بودن:

تعّهد والدین در قبال فرزندشان تعّهدی است که تنها محدود به صرف هزینه برای او نمی‌شود. این تعهّد باید با حضور موثر و مستمر والدین در عرصه‌های مختلف زندگی فرزند به ویژه زندگی اجتماعی و تحصیلی او مشاهده شود:

* به هر نحو ممکن در فعالیّت‌ها و برنامه‌های مدرسه فرزندتان مشارکت کنید.

* در صورت موافقت اولیاء مدرسه در برنامه‌های فوق برنامه مشارکت کنید، حتی اگر در حد هم فکری و برنامه‌ریزی باشد.

* به تعهّد خود به عنوان والدین فرزندتان پایبند باشید و هیچ‌گاه به بهانه کار و گرفتاری از مسئولیت پدر و مادر بودن شانه خالی نکنید. رفتار متعهد‌انه شما درسی عملی برای فرزند شما است.

د) تکمیل آموزش‌ها در منزل:

والدین باید بتوانند فرزندشان را در انجام تکالیف مدرسه کمک کنند؛ حتی اگر خود نیز نمی‌توانند از افراد دیگر کمک بگیرند. کسب اطلاعات کامل درباره مباحث درسی، سیاست‌گذاری‌های آموزگار و اولیاء مدرسه در آموزش و پرورش و ... گامی موثر جهت تکمیل آموخته‌های مدرسه است.

* سیاست‌گذاری والدین باید در جهت آموزش و پرورش بیشتر و بهتر فرزند و موفقیت بیشتر و بهتر او جهت‌گیری شود.

هـ) تصمیم‌گیری: والدین موفق همواره درباره وضعیت تحصیلی و دیگر مسائل مرتبط با فرزندشان به درستی اندیشیده و به درستی تصمیم‌گیری می‌کنند. این والدین به والدین پیشگام یا رهبر معروف هستند.

* اگر چه نباید تصمیم‌گیری والدین جنبه تحمیل و زور و اجبار به خود بگیرد، اما باید به ‌عنوان کلیدی برای حل مشکلات فرزند مطرح باشد.

* تصمیم‌گیری‌ها باید در جهت بهتر شدن شرایط آموزشی و پرورشی فرزند جهت‌گیری شود.

* قاطعیّت در تصمیم‌گیری نکته مهمی است که باید والدین به آن توجه کنند.

و) همکاری و مشارکت:

شناسایی نیازها و امکانات آموزشی مدرسه فرزندمان می‌تواند ما را برای مشارکت و حضور بیشتر یاری دهد.

* آگاهی از وضعیّت مدرسه فرزندمان چه از جهت نیازهای آموزشی و چه از جهت نیازهای دیگر چون بهداشت مدرسه، برنامه‌های فوق‌برنامه و... برای والدین ضروری است.

* اولیاء مدرسه باید از وضعیت اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی تک تک دانش آموزان آگاه باشند تا مشارکت شکل مناسب‌تری به خود بگیرد.

* مشارکت والدین در امور مرتبط با فرزندشان باید همواره به صورت پشتیبانی بجا و منطقی جلوه‌گر شود.

و در پایان: کودکان برای رشد و بالندگی و موفقیت تحصیلی و اجتماعی خود نیازمند مشارکت واقعی والدین و والیاء مدرسه هستند که بی‌تردید عدم حضور یکی، امکان پرواز را از کودکان سلب کرده و یا پروازی ناموفق خواهند داشت... موفق باشید.

نویسنده:مهتاب صفرزاده خسروشاهی