عزت نفس و روشهای افزایش آن در دانش آموزان(2)


برای خواندن مقاله ی قبل اینجا کلیک کنید.

یکی از دلایل عمده بسیاری از اختلالات رفتاری و شخصیتّی در کودکان و نوجوانان، ضعف در اعتماد به نفس و احساس خودارزشمندی (عزت نفس) است، بنابر این امروزه در اصلاح و درمان بسیاری از این اختلالات، پرورش و تقویّت احساس عزت نفس و اعتماد به نفس و مهارتهای فردی و اجتماعی آنان، نقش بسزایی ایفا می کند. از این رو با توجه به اهمیّت عزت نفس در رشد شخصیت و سلامت روانی کودکان و نوجوانان، در جهت تقویت و افزایش آن، موارد زیر به والدین و دست اندرکاران تعلیم و تربیّت توصیه می شود:

1-روحیه دینی و ایمان مذهبی را در کودکان و نوجوانان تقویت کنید.

2- سعی کنید در برخورد با کودکان و نوجوانان، توانمندی های آنها را مورد نظر قرار دهید، نه ناتوانی ها را.

3- زمینه کسب تجربه های خوشایند از فعالیت های مستقل و آزاد را برای آنها فراهم کنید.

4-تجربه های موفقیت آمیز آنان را افزایش دهید.

5-قدرت تحمّل کودکان و نوجوانان را برای مواجه شدن با ناکامی های احتمالی افزایش دهید.

6- رفتار مصمّم و مطمئن و در عین حال مطلوب کودکان و نوجوانان را تقویت کنید.

7- کودکان و نوجوانان را در کنترل احساسات و عواطف خود یاری دهید.

8-مهارتهای اجتماعی کودکان و نوجوانان کمرو و فاقد اعتماد به نفس را افزایش دهید.

9- آنان را با الگوهای رفتاری مطلوب آشنا کنید.

10-از انجام هر گونه رفتار تنبیهی و تحقیرآمیز درباره ی دانش آموزان خودداری کنید.

11- از مقایسه کردن دانش آموزان بپرهیزید و تفاوتهای فردی را مورد نظر قرار دهید.

12-در برخورد با کودکان و نوجوانان، ملایم و منطقی باشید.

13- اجازه ابراز وجود را به دانش آموزان خویش بدهید و به نظریات آنها احترام بگذارید.

,اصول تربیتی نوجوان

14- نظریات خویش را به دانش آموزان تحمیل نکنید و آنها را به صورت ساده و عینی، قابل لمس و درک برای آنان توضیح دهید.

15- به دانش آموزان درحد توانایی هایش مسئولیت بدهید.

16- در انجام کارهای روزانه، آنها را هدایت، ارشاد و تشویق کنید.

17- به آنها در حد لزوم اجازه فعالیّت و بازی دهید.

18-در برخورد با آنان حالت پذیرندگی، و نه طردکنندگی داشته باشید.

19- از وابسته کردن بیش از حد دانش آموزان به خودتان بپرهیزید.

20- آنها را هیچ گاه با موضوعات خرافی نترسانید.

21- بین دانش آموزان تبعیض قائل نشوید و با آنان یکسان رفتار کنید.

22-هر چه که آنها می خواهند به راحتی و سریع در اختیار شان نگذارید، به او فرصت دهید تا ارزش به دست آوردن و لذّت استحقاق داشتن را درک کند.

23-نسبت به احساسات و عواطف کودکان یا نوجوانان خود، بی تفاوت نباشید، آنها را به گرمی بپذیرید و تا حد امکان آنها را یاری کنید.

24-با آنها همانند دوستان صمیمی رفتار کنید.

25-توجه داشته باشید که مشاجرات لفظی در خانه (میان پدر و مادر) در روحیه یا رفتار کودک یا نوجوان منعکس می شود.

26-به سرگرمی ها و تفریحات مناسب در زندگی کودکان اهمیت دهید و نسبت به آنها بی تفاوت نباشید.

27-محبّت شما نسبت به فرزندتان به صورت تظاهرات سطحی ابراز نشود. خالص ترین و سالم ترین محبت در تلاشی که به طور روزمره برای اعطای اعتماد به نفس و استقلال به فرزندتان به عمل می آورید، جلوه گر می شود.

28-در محبّت کردن به کودکان، راه افراط یاتفریط را در پیش نگیرید، محبت متوسط توأم با صمیمیّت، اثر فراوانتری دارد.

29- به فرزندتان احساسی بدهید که بداند دوست داشتنی و قابل احترام است، اما هرگز با او نوزادوار رفتار نکنید.

30-توقعات کودکان را در حدّ معقول و درست برآورده سازید.

31-هیچ گاه آنها را با القاب نامناسب صدا نزنید و از مسخره کردن آنها به طور جدی بپرهیزید.

32- در پرورش استعدادهای بالقوه دانش آموزان جدیّت به خرج دهید.

33-در شرایط آموزشی، بر فعالیت دانش آموزان در یادگیری تأکید شود نه بر پیشرفت آنان، زیرا تأکید بر فعالیت یادگیری، به جای تأکید بر درستی و نادرستی پاسخ، برانگیزنده ی کوششهای دانش آموزان است.

34-رقابت میان دانش آموزان برای کسب نمره کاهش یابد. تحقیقات نشان داده است، در موقعیّت های آموزشی که میان دانش آموزان رقابت وجود دارد، حتّی دانش آموزانی که عزّت نفس بالایی دارند، با شکست روبه رو می شوند و به دنبال آن انتقاد از خود در آنها افزایش می یابد.

35- برای آن که کودکی با عزّت نفس بالا پرورش دهیم، باید خود دارای عزّت نفس شایان توجّهی باشیم.

نویسنده:زهرا واشقانی فراهانی- کارشناس دفتر بهداشت و تغذیه

مقالات مرتبط:

- روان شناسی کودک

- روشهای عملی برای افزایش اعتماد به نفس در کودکان

- علائم پایین بودن عزت نفس در کودکان

- خجالت نکش بیا تو !

- تو یه ببری ! خودت خبر نداری

- به خودت اعتماد کن

- نوجوانی دوران خودیابی

- نمی دانم که هستم؟