
تا سه نشه بازی نشه!
تربیت در هفت سال سوم زندگی
انچه در ارتباط با بحث تربیت مهم است، داشتن اطلاعات و آگاهیهای لازم در رابطه با چگونگی طی شدن فرایند تربیت است. در ارتباط با اینکه برای هر انسانی، مسیر تربیت از بدو تولد تا سن 21 سالگی ادامه دارد، مطالبی در قالب چند نوشتار، مطرح شد که در آن مطالب به بررسی دو دوره تربیتی بسیار مهم، اشاره شد. با توجه به اینکه دوران تربیت به سه دوره هفت ساله تقسیم می شود که این دوران از آغاز تولد هر کودکی شروع می شود و تا 21 سالگی او ادامه پیدا میکند، در این نوشتار به بررسی سومین دوره از دوران مهم و تاثیر گذار تربیت نوجوان، اشاره می کنیم.
آنچه لازم به ذکر است این است که دوران مهم تربیت در هفت سال سوم زندگی کودک، از پانزده سالگی آغاز می شود. این دوران، دورانی است که یک نوجوان با مسائلی همچون بلوغ و ورود به دوران جوانی مواجه می شود. طی شدن بحران بلوغ در این سنین بسیار مهم است و این دوران بحرانی به این صورت است که خواسته ها و نیازهای متفاوت و متضادی را از سوی نوجوان به دنبال دارد.
این دوران، دورانی خاص برای نوجوان است. به این صورت که نوجوان دارای برخی از احساسات و خودخواهی های کودکانه است و از طرف دیگر دوست دارد با دیگران نیز همراه باشد و اوقاتی را هم به تنهایی و در دنیای خودش، سپری کند. در واقع به نظر می رسد که کسی که دیروز کودکی پر تحرک بوده، امروز به نوجوانی حساس و زودرنج تبدیل شده است و این مسئله ممکن است به دلیل تغییرات سریع جسمی او نیز، باشد. در این سنین، یک نوجوان حساس و زودرنج می شود و در برابر دیگران به سرعت عکس العمل نشان می دهد.
در این دوره سنی، میزان اثرپذیری از گروه همسالان بسیار زیاد است و نوجوان به دنبال دستیابی به ثبات شخصیت و استقلال است. گویا نیروی متراکمی در وجود نوجوان نهفته است که می خواهد خود را به نوعی بروز دهد. 1 به همین خاطر است که ممکن است در رفتارهایش به نوعی اظهار منیت کند و به دنبال ابراز وجود و تعلق به گروه داشته باشد. او دوست دارد که خود را مطرح کند و عهده دار مسئولیت هایی شود.
به طور کلی یک نوجوان در این سنین، شخصیت پایداری ندارد و در برخی از موارد به فردی بی اعتماد و بی حوصله تبدیل می شود. در این دوران، نقش والدین بسیار مهم و حساس است. والدین باید به گونه ای رفتار کنند که گویا شرایط یک نوجوان را کاملا درک می کنند و باید بدانند که در این موقعیت، به چه صورت به مهرورزی و محبت با فرزند خود رفتار کنند.
پیامبر اکرم(صل الله علیه و آله) می فرمایند: به شما سفارش می کنم که نسبت به جوانان مهربان باشید، زیرا آنان در این هنگام نازک دل هستند.2 این عبارت را می توان به این معنا تعبیر کرد که نوجوانی که در آستانه ورود به دوران جوانی است، ممکن است دچار خطا شود و حساسیت این دوران ایجاب می کند که والدین از برخی خطاها بگذرند و آنها را نادیده گیرند. والدین باید در این دوران به این موضوع بیندیشند که جوان خود را هر چه بیشتر به خود نزدیک کنند و به نیازهای روحی و عاطفی او جامه عمل پوشانند.
پیامبر اکرم(صل الله علیه و آله) این دوره زندگی را با عنوان دوران وزارت فرزند یاد می کنند. 3 این بدان معناست که تازه جوان یک خانواده می تواند وزیر، مشاور و یار و یاور پدر ومادرش باشد. این مسئله موجب می شود تا او احساس مطلوبی داشته باشد از اینکه والدین اش به شخصیت او احترام می گذارند و نظرات او را محترم می شمارند.
در این دوران باید شرایط و موقعیتی فراهم شود تا جوان این فرصت را داشته باشد که نسبت به مسائل دینی و اعتقادی خود تحقیق کند تا قانع شود.
به این ترتیب در این دوره سنی هم به این مسئله می رسیم که باز هم نقش والدین بیش از سایر عوامل، حائز اهمیت است. والدین باید در درجه اول به خودشان توجه داشته باشند و به دنبال رفع مشکلات و اصلاح خود نیز باشند. اگر چنین موقعیتی برای والدین فراهم شود، انها می توانند امیدوار باشند که در فرایند تربیت فرزند خود موفق عمل کنند.
پی نوشت ها:
1-به نقل از کتاب "آنچه والدین و مربیان باید بدانند"
2-کتاب شباب قریش، ص1
3-مکارم الاخلاق،ص15
فاطمه ناظم زاده
بخش خانواده ایرانی تبیان
منبع : tebyan.net