آماده کردن پسرها برای دوران بلوغ

به گزارش سرویس والدین و فرزندان آتیسام به نقل از جام جم سرا : روان شناسان معتقدند سال های اولیه کودکی، نقش بسزایی در رشد شخصیت و آینده کودک دارد و بیشتر شناخت های او از خود، اطرافیان و محیط در این دوران شکل می گیرد و میزان سلامت جسمانی و روانی کودک، بسته به ارتباطی است که خانواده با او دارند و این که تا چه حد تلاش می کنند نیازهای او را برآورده سازند.
بی شک واژه «تربیت» یکی از مهم ترین دغدغه هایی است که خانواده ها با آن مواجه می شوند، زیرا همزمان با عصر فناوری و وجود انواع سی دی ها و کارتون های برگرفته از فرهنگ غیرایرانی که کودکان امروز را احاطه کرده است، تربیت کمی دشوارتر از قبل به نظر می رسد. این دشواری برای خانواده هایی که فرزند پسر دارند، بیشتر است و معمولا نگرانی این خانواده ها، آینده فرزندانشان را هم در بر می گیرد که چطور پسرمان را تربیت کنیم تا در آینده همسر و پدر خوبی باشد و بتواند تکیه گاه مطمئنی برای آنها شود؟

بنابراین یکی از نگرانی های والدینی که به طور مرتب در جلسات مشاوره شرکت می کنند، دلواپسی آنها نسبت به آینده پسرانشان از لحاظ ایفای نقش و وظایف مردانه است. این نگرانی بویژه در مواقعی که پسران در بازی های گروهی زود اعتماد به نفس خود را از دست می دهند یا زمانی که ازطرف همسالان خود طرد می شوند یا با القابی مثل بچه ننه و... مورد خطاب قرار می گیرند دو برابر می شود. پس مهم ترین هدف از تربیت پسران، آموزش وظایف مردانه به آنهاست.
در فرهنگ ما رفتار مردانه چگونه رفتاری است و چه عواملی در آن دخالت دارد؟! نقش والدین، خواهر و برادر، دوستان و همسالان در شکل گیری منش مردانه چگونه است؟!
صفات و ویژگی های مردانه کدام است؟
منظور از صفات مردانه؛ خشن، سلطه جو، خودرای، زورگو و... بودن نیست، بلکه به معنای قاطعیت، مسئولیت پذیری، منطقی بودن و توانایی ایجاد تغییر در موقعیت های سخت و دشوار است. تحقیقات نشان داده است رشد رفتار مردانه در پسران با تصور فرزند از پدر به عنوان تصمیم گیرنده، تربیت و ایجادکننده محدودیت معقول ارتباط دارد. پدری می تواند ویژگی های مردانه خود را به پسرش منتقل کند که رفتاری توام با محبت و تشویق با فرزند خود داشته باشد، زیرا این رفتار فاقد مهربانی، الگوی مردانه پدر را بی تاثیر می کند.
به عبارت دیگر، پدر مسئول و وظیفه شناس می تواند، امکان تقلید پسرش از رفتار مردانه خود را به وجود آورد. این نکته مهم است، خواسته های او باید با توانایی های پسرش تناسب داشته باشد. پسر باید احساس کند که پدرش او را همان طور که هست، دوست دارد و برایش ارزش قائل است؛ در واقع او نباید احساس کند که ارزش او ناشی از نحوه کار و فقط در گرو کسب موفقیت اوست، بلکه باید با تمام وجود محبت بی قید و شرط پدر خانواده را احساس کند. او می تواند با برخورد محترمانه در خانه عزت نفس پسرش را افزایش دهد و در دوره نوجوانی فرزندش نقش مشاور را ایفا کند، حرف های او را کاملا گوش دهد و سپس او را راهنمایی کند.
فرزندان در جریان رشد خود رفتاری را که از والدین خود می بینند سرمشق و الگو قرار داده و با آن همانندسازی می کنند. همانندسازی چیزی بیشتر از تقلید است، یعنی خود را به جای آنها تصور کرده و از موفقیت آنها شاد و از شکست آنان غمگین می شوند، مانند این که این اتفاقات برای خود آنها روی داده است. پسرها دوست دارند رفتار پدر خود را الگو قرار دهند. نکته قابل توجه این که تحقیقات نشان داده پسرانی که رابطه محبت آمیزی با پدران خود داشته اند، ویژگی های مردانه تری از خود بروز داده اند و در خانواده هایی که مادران نقش غالب داشته اند، پسران در همانندسازی نقش مردانه با مشکل مواجه شده اند. بنابراین در روش های تعلیم و تربیت، مهم ترین عامل بحث «الگوسازی» است.
فرزند پسری که وظایف مردانه را می آموزد و به آن عمل می کند، مرد می شود؛ اما پسری که این کار را نمی کند سال های نوجوانی خود را تلف کرده و بعد نیز این مشکلات را به دهه های بعدی زندگی خود می برد. نشان دادن خشونت، ناتوانی در قبال تعهد نسبت به خانواده، عزت نفس ضعیف و ادامه دار و... از مصادیق این نوع مشکلات است. نکته مهم دیگر رابطه میان مسئولیت و امتیاز است. نوجوانان باید بدانند وقتی امتیاز بیشتری دریافت خواهند کرد که از عهده مسئولیت هایشان برآیند. رابطه میان مسئولیت و امتیاز باید شفاف باشد و پدر و پسر هر دو برداشت یکسانی از آن دارا باشند.
پس باید به فرزند پسرمان بیاموزیم که:

• نسبت به خانواده متعهد باشد.
• استقلال شخصیت خود را بشناسد و به آن احترام بگذارد.
• احساس وظیفه کند، نسبت به هر موضوعی که با او مرتبط است.
• منش اخلاقی اش را متناسب با آموزه های دینی و ساختار مورد پسند جامعه انتخاب کند.
• در تصمیم گیری هایش ثبات و استحکام داشته باشد، تلاش کند.
• برای سازگاری با اموری که مورد علاقه اش نیست.
• در برابر بعضی برنامه ها یا تصمیم گیری های زندگی انعطاف پذیری داشته باشد.
• در آموزش این نکات علاوه بر این که مادر نقش همیشگی و مستمری در تربیت فرزندان دارد، اما جایگاه پدر نیز در این عرصه بسیار لازم و ضروری است.

آماده کردن پسرها برای دوران بلوغ
در تربیت فرزندان پسر که به سن نوجوانی رسیده اند، حضور پدر نقش اصلی تری دارد. فرزندان پسر از 9 تا 13سالگی دوران تحول را تجربه می کنند. این دوران زمانی است که پدران باید بیش از هر زمان دیگری در کنار فرزندانشان باشند. در این سنین برای اوقات فراغت آنها باید طوری برنامه ریزی کنیم که انرژی شان را در جهت مثبتی تخلیه کنند.
زمانی که آنها 10 ساله می شوند، لازم است بیشتر از زمان قبل با فرزندمان صحبت کنیم، یعنی بگوییم «تو وارد دوران نوجوانی شده ای و دوران کودکی ات را پشت سر گذاشته ای» این یعنی آماده کردن آنان برای این دوران، البته این کار می تواند خیلی ساده صورت گیرد. مثلا می توانیم پسرمان را برای صرف شام به رستوران ببریم و با او درباره دوران نوجوانی، بلوغ و مردانه شدن حرف بزنیم. فهرست کارها و مسئولیت های جدیدی را برای او در نظر بگیریم. همچنین با آرامش از او بخواهیم سوالاتی را که به جواب آنها احتیاج دارد، بپرسد. بهتر است شرایط را طوری برایش فراهم کنیم که به یک سفر برود و این گونه به صورت غیرمستقیم به او گفته ایم که دوران کودکی اش تمام شده است. اگر این روند را در پیش نگیریم پسرمان به آن حد بلوغ اجتماعی که لازمه مرد شدن و آینده اوست، نخواهد رسید. به این ترتیب یکی از مراحل مهم دوره نوجوانی و بلوغ، نحوه برخورد با و پذیرش آن است. در این مرحله والدین باید توجه کافی به فرزندان خود دارا باشند تا آنها با موفقیت و فاقد کمترین آسیب این دوران را پشت سر بگذارند.
در دوره نوجوانی و بلوغ پسر، وظیفه پدر نسبت به مادر بیشتر خواهد بود. آنها باید با بالا بردن سطح آگاهی خود و صرف وقت و حوصله کافی به فرزندشان کمک کنند تا این دوران را با سلامت طی کند. مهم ترین مساله ای که باعث می شود، پدر رفتار درستی با پسر خود در این دوره داشته باشد، میزان آگاهی اش از ویژگی ها و خصوصیات خلقی اوست؛ اما اگر آگاهی کافی نداریم، می توانیم از پزشکان و مشاوران کمک بخواهیم. لازم است با عادات و روش هایی که نوجوانان معمولا در زمان بلوغ در پیش می گیرند، آشنا باشیم تا مواجهه با آنها ما را غافلگیر نکند. والدین باید با شروع علائم بلوغ اطلاعات لازم را به آرامی و با مهربانی به فرزندشان بدهند. نحوه صحبت کردن با بچه ها خیلی مهم است. سعی کنیم لبخند بزنیم و با عصبانیت با آنها صحبت نکنیم. به هر حال این مرحله را جدی بگیرید تا در آینده فرزندتان بتواند نقش مهمی در زندگی خود داشته باشد. پسرها در این دوره حرف کمتری برای گفتن دارند، دیگر رازهایشان را با شما در میان نمی گذارند و بیشتر مایل هستند با همسالان خود ارتباط برقرار کنند. آنها دوست دارند بیشتر وقت خود را در اتاقشان تنها باشند، مرتبا ایراد می گیرند و لجبازی می کنند و... اما شما به عنوان یک پدر آگاه و مسئول باید با ورود پسرتان به سنین نوجوانی سعی کنید:

• به او الگو بدهید و میان توانایی های او و الگوی ارائه شده ارتباط برقرار کنید.
• با او درباره اسطوره ها، دانشمندان و افرادی که عمرشان مفید بوده، صحبت کنید.
• باید به او مسئولیت بیشتری بدهید تا احساس کند فرد مفیدی در خانواده است.
• برای جوابگویی به سوال هایش باید سعی شود از رسانه هایی که مورد علاقه اوست، استفاده کنید.

والدین بویژه پدر در این مرحله باید اشراف خوبی به آنچه پسرشان علاقه دارد؛ دارا باشند. باید بدانند به چه نوع فیلم هایی علاقه دارد یا چه نوع وسایل و سرگرمی هایی را می پسندد.
بهتر است فعالیت های ورزشی او را بالا ببرید. فعالیت های ورزشی از تنش های دوران نوجوانی و بلوغ می کاهد و باعث تعادل هورمون های پسرانه می شود.
خانواده باید پس از گذشتن فرزندشان از مرحله نوجوانی و رسیدن او به مرحله جوانی بستر برخی فعالیت های مفید و سازنده را فراهم کنند. در گذشته پسرانی که به 18 سالگی می رسیدند به عنوان یک مرد می توانستند سرپرستی یک خانواده را به عهده بگیرند. اما امروزه به دلیل زمان زیادی که تحصیل و سربازی از آنها می گیرد و در پی آن، باز هم راه ادامه تحصیل و آماده شدن برای کنکور ارشد و دکتری و درنهایت بازار کار؛ آنها زمان لازم را برای «مَرد» شدن ندارند و لازم است خانواده برای هویت بخشی و تربیت اجتماعی آنها بیش از پیش تلاش کنند.
به عنوان مثال تشویق او برای گرفتن گواهینامه و توصیه به معاشرت با آن دسته از دوستان و افرادی که مورد تائید خانواده هستند یا پیدا کردن یک کار نیمه وقت و همزمان با کار، ادامه تحصیل و در نهایت فارغ التحصیل شدن و تلاش برای پیدا کردن کار و شئون اجتماعی مناسب تر.
تجربه نشان داده پدر و مادرهایی که یک مسافرت مردانه برای نوجوانشان تدارک دیده اند و در آن وظایفی را به پسرشان محول کرده اند، موفقیت تربیت خوب را در فرزندانشان احساس کرده اند!
با ورود پسرعزیزمان به سن جوانی، او با شکل گرفتن رشد فیزیولوژیکی، هورمون و شناخت خود مواجه می شود. مغزش شکل می گیرد و بدنش تغییر می کند. او در فاصله سنین 18 تا 21 سالگی می آموزد که بر خود مدیریت کند:
در این مرحله او کمتر مجذوب شخصیت اطرافیان می شود.
بیشتر در حالت تفکر می رود.
از یک سیستم اخلاقی شکل گرفته برخوردار است.
خانواده ها باید در این مرحله به مرد جوان خانه، مسئولیت های یک مرد رشد یافته را بدهند. او حالا در موقعیتی است که می تواند از عهده هر کاری برآید.
در سن جوانی باید به او اجازه داد که سفرهای تنهایی را تجربه کند.
باید با تواضع با او برخورد کنید و در عین حال اختیار و اقتدار «والدین» بودن خود را حفظ کنید.
دوستانش را بشناسید و سعی کنید کنترل هایتان درباره دوست ها و اطرافیانش به طور غیرمستقیم باشد، زیرا همسالان نقش مهمی در شکل گیری شخصیت نوجوان دارند هر چه ارتباط فرزند با گروه همسالان بیشتر باشد پدر نیز باید تماس خود را با فرزند بیشتر کند. از این رو پیشنهاد می شود امکان حضور دوستانش را در منزل فراهم و او را تشویق کنید که دوستانش را به خانه دعوت کند.
پدر در این مرحله باید محبت از جنس مردانه را به فرزندش بیاموزد و بهترین نوع آموزش در این زمینه رفتار پدر و مادر در منزل و با افراد خانواده است.
باید به آنها مسئولیت و کار کردن برای خانواده را بیاموزید و باید آنها را برای پیدا کردن شغل مناسب تشویق و ترغیب کنید.
امور اقتصادی و تربیت پسرها
اقتصاد از مسائل مهم حیات انسان و از ضرورت های زندگی است. اهمیت اقتصاد در زندگی و سرنوشت آدمی ضروری است و چه مناسب است که پدر از همان کودکی به پایه گذاری و ایجاد شوق در این زمینه در کودک بپردازد.
فرزندان پسر که کم کم بزرگ می شوند باید با شغل پدر و دشواری آن آشنا شوند و شغل پدر باید بر اساس ارزش و تقوایی که در آن وجود دارد مورد بررسی قرار گیرد نه بر اساس مقام و درآمد و این خود درسی برای آنهاست. از مسائل مهم در جنبه اقتصاد و تربیت اقتصادی آموزش ارزش پول، هدف و مقصد به دست آوردن آن است و پسرها باید بدانند که در سایه چه مقدار از کار و تلاش، می توانند چه مقدار پول دریافت کرده و با آن تا چه حد می توانند خرید کنند. همچنین آنها باید احتیاجات عمومی و مشترک خانواده را تشخیص داده و یاد بگیرند از بعضی نیازهای خود برای رفع نیازهای دیگر افراد خانواده صرف نظر کنند.
این نکته مهم است اگر خانواده ای به دلایل مختلف نیازهای خود را به زحمت برآورده می کند، آنان باید بدانند که انسان ها در تلاش و کوشش بیشتر برای معاش حلال و بهبود زندگی بیشتر احساس غرور می کنند در چنین خانواده هایی باید بردباری، تلاش در راه آینده ای بهتر، گذشت و مساعدت را تبلیغ کرد و پرورش داد.
و در پایان، فرزندان به طور ناخودآگاه از زندگی و رفتار پدر و مادرشان می آموزند و رفتار خوب والدین با هم در خانه موقعیت مناسبی برای آموزش های غیرمستقیم به فرزندان بویژه به فرزندان پسر است.

گردآوری : آتیسام

 
مـطالب مرتبــط

• دریافت اخبار از توییتر           >                                                               https://twitter.com/atisam_com
• دریافت اخبار از فیس بوک    >                                          https://www.facebook.com/magazine.atisam
• دریافت اخبار از گوگل پلاس  >                                                    https://plus.google.com/+AtisamNews
• دریافت اخبار از فیدخوان       >                                                             http://atisam.com/fa/rss/allnews
• دریافت اخبار در ایمیل          >                                                     http://www.atisam.com/fa/newsletter
  
• گوش کردن اخبار رادیو         >       آوا | اقتصاد | ایران  | فرهنگ | پیام | ورزش | سلامت | جوان | قرآن | صبا
  

 
  نظر شما در رابطه با مطلب که خواندید چیست ؟